... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.

Jego ilustracje do Martwych dusz Gogola (1. 70-90 XIX w.), wykonane akwarel¹, maj¹ cechy autentyzmu, gdy¿ artysta przedstawi³ ¿ycie wspó³czesne pisarzowi w oparciu o w³asne obserwacje. "W 1. 60-tych wykona³ cykl prac na temat utworów N. Niekrasowa oraz I. Turgieniewa Zapiskóiv myœliwego, w 1. 80-tych cykl doskona³ych ilustracji do dramatu L. To³stoja Potêga ciemnoty. W ostatnim cyklu rysunków (ok. 100 rys. wyk. tuszem i pêdzlem) z 1. 90-tych do Martwych dusz stworzy³ nowy rodzaj sztalugowej, pozaksi¹¿kowej ilustr. O. Spicyna: P. P. S. 1953. SOKO£OWSKI Jakub (1784-1837), rysownik i grafik. "Wysoce uzdolniony amator, zbli¿ony charakterem swej twórczoœci do krêgu J.P. *Norblina, a szczególnie A. *Or³owskiego. Uczy³ siê u F. Pincka; podró¿owa³ po W³oszech, Niemczech, Rosji. Rysowa³ piórkiem i malowa³ akwarel¹, trawi³ akwaforty, nale¿a³ do pierwszych w Polsce litografów. Niektóre jego plansze graficzne lub ryciny wedle jego rysunków wykonane ozdobi³y G. Wi-towskiego Pustelnika z Krakowskiego Przedmieœcia (1818), J. Krasiñskiego Guide du voyageur en Pologne (1820), ksi¹¿kê Brinckena o Bia³owie¿y (1826) oraz czasop. „Sylwan". Przy wspó³pracy S. powsta³y te¿ tablice Monumenta Regum Poloniae Cracoviensia (1822). W pracach S. utrwalony zosta³ realistyczny obraz ¿ycia warszawskiej ulicy. A. Banach: Poi. ksi¹¿ka ilustrowana 1800-1900. 1959. — H. B³umówna: Rys. i akwarele J. S. „Rozprawy i Sprawozd. Muz. Nar. w Krakowie" 1960. SOLIS Virgil (1514-1562), norymberski malarz, rysownik, miedzio- i drzeworytnik, twórca oko³o 2000 plansz. Nie zawsze oryginalny, ogromnie popularny; dzie³a S. wznawiano jeszcze po jego œmierci. Dostarczy³ rysunków, ilustr. i kart tyt. wielu oficynom swego miasta. Oprócz ilustr. Biblii rysowa³ postacie do serii B. Waldisa Pierwszych dwunastu królów niemieckich (Guldenmund 1543). Wykona³ te¿ rys. waz do wyd. Vitruvius-Teutsch Riviusa (1547), szereg drzeworytów satyrycznych do poezji, m. in. H. Sachsa. By³ te¿ twórc¹ drzeworytowych portretów. Ciekawostk¹ przyrodnicz¹ s¹ ilustr. do Wahrhaftige Contrafactur eines Elefanten... (u H. Weigla). Cykl pasyjny (u W. Geysslera 1553) zawiera drzeworyty samodzielne i wzorowane na A. *Diirerze lub Schongauerze. Na Wappenbiichlein sk³ada siê 51 miedziorytów (1555). Do Biblii Wittenberskiej projektowa³ S. kartê tyt. i portret Augusta Saskiego (1558). flustr. te¿ Eneidê (D. Zopffl, Frankfurt 1559, 13 drzew.), Bibliê, Lutra (S. *Feyerabend, 1560, 140 drzew., 3 karty tyt. i portrety ks. Fryderyka i Ottona Henryka), czêœæ tych ilustr. powtórzono w katolickiej Biblii (u J. Dietenbergera w Kolonii) oraz wyd. bez tekstu jako Bihlische Figuren... Uchodz¹ one za najlepsze dzie³o S. W 1560 powsta³a seria planet, w 1562 dostarczy³ 10 drzeworytów do Hortulus animae (druk V. Neu-bera). Ilustr. te¿ Metamorfozy Owidiusza (1563) w oparciu 0 lyoñskie wyd. B. Salomona (178 drzew.), wielokrotnie wyd.; póŸniej Bajki Ezopa (1566, 117 drzew.), Reinecke Fuchs (1567 Feyerabend, 2 drzew.), w tym¿e roku przygotowa³ Emblematy Alciatiego, w 1568 Bethiichlein (H. Pe-trus). Wœród ró¿norodnej tematyki rys. S. wspomnieæ jeszcze trzeba kompozycje wojenne, historyczne, mitologiczne, alegoryczne, rodzajowe oraz karty do gry. Osobny dzia³ stanowi¹ sygnety drukarskie i ekslibrisy S. Odegra³ te¿ znaczn¹ rolê w dziedzinie wzornictwa i ornamentu. Thieme-Becker XXXI. — M. Geisberg: Der deutsche Ein-blatt-Holzschnitt in der ersten Halfie des 16. Jhrt. 1930. SOLSKI Tadeusz (1884-1966), prawnik, od 1944 (z przerw¹) do 1960 bibliotekarz, kolekcjoner numizmatów, specjalista cd zagadnieñ zwi¹zanych z polskim pieni¹dzem papierowym i bonami wojennymi craz autor prac z tej dziedziny. Prawie pó³ wieku poœwiêci³ drugiej pasji zbierackiej: ^ekslibrisom. Wytrawny znawca, gromadzi³ wy³¹cznie znaki poi., dochodz¹c do imponuj¹cego i najwiêkszego w kraju zbioru prywatnego licz¹cego 14000 pozycji, w tym ponad 12200 luŸnych i ok. 1800 zawartych w tekach, albumach i wydawnictwach okolicznoœciowych. Czêœæ z nich, ok. 1100, stanowi³y ekslibrisy XVI-XLX w., 260 silesiaca, pozosta³e, najliczniejsze, by³y znakami XX-wiecznymi, z kompletnym dorobkiem wielu znakomitych artystów-grafików. Zbiory S. zawiera³y nie tylko dzie³a o wysokim pozicmie artystycznym, lecz tak¿e proste ekslibrisy napisowe, nawet w postaci nalepki sygnaturowej, traktowane jako dokumenty œwiadcz¹ce o istnieniu biblioteki. W 1. 1949-1960 jako organizator, kierownik i kustosz Gabinetu Grafiki po³o¿y³ du¿e zas³ugi pracuj¹c nad powiêkszeniem zbioru rycin Biblioteki *Zakiadu Narodowego im. Ossoliñskich PAN we Wroc³awiu. By³ cz³onkiem licznych towarzystw 1 organizacji kulturalno-naukowych, m. in. Towarzystwa Mi³oœników Ksi¹¿ki we Lwowie do 1939, ^Towarzystwa Mi³oœników Ksi¹¿ki w Krakowie od 1946 jako cz³onek zarz¹du oraz wspó³za³o¿ycielern i skarbnikiem Wroc³awskiego Towarzystwa Mi³oœników Ksi¹¿ki, wspó³pracownikiem Komisji Bibliografii i Bibliotekoznawstwa cd 1953 i Komisji Historii Sztuki cd 1955 przy Wydziale I Nauk Filologicznych Wroc³awskiego Towarzystwa Naukowego. Publikowa³ prace z zakresu bibliotekarstwa. W uznaniu zas³ug dla kultury polskiej wyró¿niony zosta³ w 1956 bibliofilskim *Crderem Bia³ego Kruka. SOLUT zob. SK£AD. 2187 2188 SOSNOWIEC SOPEL nad Mrog¹ (Mazowsze) Papiernie. W 1825 Wac³aw Thraumer uruchomi³ tu czerpalniê, najwiêksz¹ w owym czasie na obszarze Królestwa Polskiego. Po œmierci za³o¿yciela ok. 1865 fabryka zosta³a unieruchomiona, nie mog¹c konkurowaæ z papierem maszynowym produkowanym w *Jeziornie i *So-czewce. Zachowa³ siê w dobrym stanie du¿y spichrz wybudowany w S. w 1844, s³u¿¹cy jako magazyn papieru. SOPIKOW Wasilij Stiepanowicz (1765-1818), ros. ksiêgarz i bibliograf. Uwa¿a³ *bibliografiê za naukê historyczn¹, ga³¹Ÿ narodowej oœwiaty i kultur)', spe³niaj¹c¹ zadania rejestracyjne i oœwiatowe. Znany jest g³ównie jako autor bibliogr. obejmuj¹cej ros. wydawnictwa do 1813 pt. Opyt rossijskoj bibliografii (t. 1-5, Petersburg 1813-1821; t. 5 wyd. przez W.G. *Anastasiewicza). W 1904-1908 Opyt by³ wydany powtórnie z dodaniem indeksu. Bogactwo materia³u i dok³adnoœæ opisu stawiaj¹ dzie³o S. w rzêdzie najlepszych bibliogr. na œwiecie w tym okresie. N.W. Zdobnow: Istorija russkoj bibliogr. do naczala XX w. 1955. SORBON Robert de (1204-1274), kapelan i spowiednik króla Ludwika Œwiêtego. W 1253 ufundowa³ wyposa¿on¹ w odpowiedni ksiêgozbiór uczelniê teologiczn¹ przeznaczon¹ dla niezamo¿nych uczniów