... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.

Oczywi�cie �w g�upiec wtedy jeszcze nie zm�drza�. Zraniony, zaszy�em si� na zamku w Riedberg, sk��cony z sob� i ca�ym �wiatem. Moja dusza by�a pe�na goryczy. D�ugo nie mog�em przyj�� do siebie. Mo�e pan sobie wyobra- zi�, hrabio, jak po tym prze�yciu podzia�a�a na mnie czysta, szczera Pia. By�a dla mnie pokrzepieniem. Przed �adn� kobiet� z wy�szych sfer nie m�g�bym ju� z pe�nym zaufaniem otworzy� serca. Nie pozwoli�by mi na to brak wiary w szczero�� jej intencji. Tylko hrabiance Pii m�g�bym zawierzy�, dla jej niepowtarzalnego, szlachetnego usposobienia, nieskalanej duszy. Bez obaw pozwol� jej nosi� moje nazwisko. Tylko ona nie splami jego honoru. Zamilk� z westchnieniem. Hrabia Buchenau s�ucha� go z nieruchom� twarz�. Tylko w jego oczach tli�y si� niekiedy ponure ogniki. Teraz przetar� je, jakby chc�c co� ukry�. � Tak, tego rodzaj rozczarowania mog� cz�owiekowi zatru� �ycie! Kiedy kocha si� z ca�ego serca i nagle cz�owiek pojmuje, �e to wszystko by�o z�udzeniem, �e pad� ofiar� podst�pnego oszustwa... Tak, m�ody przyja- cielu... o jak�e dobrze ci� rozumiem, zbyt dobrze! Przez chwil� milczeli patrz�c na siebie. Potem tak�e hrabia Buchenau zdoby� si� na opowie�� o wydarzeniach, kt�re z�ama�y mu �ycie. Swoj� drug� �on� pozna� w czasie podr�y. Towarzyszy�a swej mrukli- wej ciotce. Z rado�ci� przyj�a o�wiadczyny hrabiego, dostojnego zalotnika. Ob�udnie udawa�a wielk� mi�o�� i oddanie. Ta komedia trwa�a tak�e po �lubie przez ca�y d�ugi rok. Do chwili, kiedy hrabia przy�apa� swoj� ma��onk� w ramionach owego by�ego oficera austriackiego, lekkoducha, o kt�rym nikt dok�adnie nie wiedzia�, sk�d pochodzi ani z czego �yje. Rozpustnik sprytnie zapewni� sobie wst�p na zamek Buchenau, podaj�c si� za przyjaciela pana domu. Przy�apanie na gor�cym uczynku pary kochank�w poci�gn�o za sob� pojedynek. Przeciwnik hrabiego dosta� tylko lekkie dra�ni�cie w rami�, podczas gdy zdradzonego m�a odniesiono z miejsca walki z rozstrzas- kanym kolanem. Hrabina musia�a natychmiast opu�ci� zamek. Szybko przeprowadzono rozw�d. Odebrano jej tytu� i nazwisko m�a. Prawdopodobnie wysz�a potem za swojego kochanka. Hrabia wspania�omy�lnie przyzna� jej sto tysi�cy marek, gdy� nie mia�a �adnego maj�tku. Nie chcia� te�, aby stoczy�a si� jeszcze ni�ej. Od tego czasu nic wi�cej ju� o niej nie s�ysza�. � Wcale zreszt� tego nie pragn��em � zako�czy� hrabia ponuro. � Liana von Lankow to dla mnie zamkni�ty rozdzia�. Hans von Ried podskoczy� na krze�le i spojrza� os�upia�y na go�cia. � Jak ona si� nazywa�a? � spyta� podnieconym g�osem. Hrabia popatrzy� na niego smutno. � Liana. Liana von Lankow. To jej panie�skie nazwisko. � A... jak nazywa� si� ten kochanek, oficer? � wykrztusi� Hans bledn�c coraz bardziej. � Justus von Brenken. Ale co panu jest? M�ody m�czyzna dopad� biurka i pogrzeba� w listach przeznaczonych do spalenia. Dr��cymi r�koma wyj�� z jednej z kopert fotografi�. Pokaza� j� hrabiemu. � Czy to ta? To pa�ska by�a �ona? Zapytany wpatrywa� si� z grymasem na twarzy w cudownie pi�kn� dziewcz�c� buzi� o s�odkim u�miechu. � Tak, to ona... �wybe�kota� przez zaci�ni�te z�by, Hans von Ried opad� bez si� na fotel. � Zaiste... dziwny zbieg okoliczno�ci. To tak�e bohaterka mojego smutnego romansu � powiedzia� ochryp�ym g�osem. Patrzyli na swoje blade twarze, nic nie m�wi�c. Pomi�dzy nimi na dywanie le�a�o zdj�cie pi�knej kobiety. Pierwszy ockn�� si� hrabia i rzek� ironicznie: � No to siedzimy sobie tu, dwaj g�upcy, ofiary tej samej kobiety. Tak nisko upad�a, tak nisko... ta, kt�r� kiedy� tak szanowa�em. Aferzystka, oszustka, na dodatek �ona cz�owieka, kt�ry jednym strza�em uczyni� ze mnie kalek�. Doprawdy, �ycie czasami przypomina mi sztuczki kuglarskie. Hans von Ried spojrza� na niego zatroskany. 79 78 � Nie powinni�my ju� tego roztrz�sa�, hrabio. Nie mo�e si� pan ju� zadr�cza�, pozwoli�, �eby to panem zaw�adn�o. To by�o dla mnie zbyt wielkie zaskoczenie. Chyba by�oby lepiej, gdybym zaoszcz�dzi� panu tej ostatniej rewelacji. Starszy m�czyzna gwa�townie potrz�sn�� g�ow�. � Nie, nie. Dobrze, �e tak si� sta�o. Jakkolwiek gorzka jest ta informacja, to jednak uwalnia mnie ona od my�li, kt�ra przez wiele lat nie dawa�a mi spokoju. � Czy mog� wiedzie�, co to by�a za my�l? � Tak. Przed panem nie mam ju� �adnych tajemnic. Ot� s�dzi�em, �e zbyt ostro j� wtedy potraktowa�em. Niekiedy wmawia�em sobie, �e po prostu pad�a ofiar� s�abo�ci czy chwilowego oszo�omienia. Dopiero teraz zrozumia�em, �e by�a z gruntu z�a, �e mia�a doszcz�tnie zepsute serce. Jedynie kobieta bez sumienia potrafi tak igra� z naj�wi�tszymi uczuciami ludzkimi. Tak nisko mo�e upa�� tylko kto�, kto nie jest ju� zdolny do jakichkolwiek szlachetnych odruch�w. �wiadomo�� ta uwalnia mnie od rozterek. Mimo wszystko pokazanie przez pana tej fotografii jest dla mnie zbawienne. Hans von Ried powoli podni�s� podobizn� u�miechni�tej kobiety i wrzuci� j� do kominka. P�omie� buchn�� i poch�on�� j� �apczywie. � Obcuj�c z tym typem von Brenkenem na pewno nie sta�a si� lepsza. Z tego co w�wczas pods�ucha�em wynika, �e u�ywa� jej jako przyn�ty na �atwowiernych pajac�w, by wy�udza� od nich pieni�dze. W ten spos�b zara- bia� na swoje utrzymanie, a by� bardzo rozrzutny. Prawdopodobnie dzia�ali we wszystkich najwytworniejszych kurortach. On r�wnie� by� najpierw w St. Moritz, ale trzyma� si� od niej z daleka, by nie wzbudza� podejrze�. W St. Moritz przedstawia�a si� jako pani von Lankow. Hrabia patrzy� b��dnym wzrokiem przed siebie. � Jakie� to wszystko ohydne, jak bardzo ohydne..