... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.

n.e.). Po stronie Tarentu opowiedzieli si� Lukanowie, Brucjowie, a tak�e Samnici. Obawiaj�c si� jednak pot�gi armii rzymskiej Tarent zwr�ci� si� o pomoc do kr�la Epiru, Pyrrusa, jednego z najwybitniejszych wodz�w hellenistycznych. By� on jedynym �yj�cym krewnym Aleksandra Wielkiego i marzy� o zaw�adni�ciu europejsk� spu�cizn� po kuzynie. Pyrrusowi nie uda�o si� jednak opanawa� Macedonii i Tessalii (285 r.). Zwr�ci� si� w�wczas ku Zachodowi. Z Sycyli� ��czy�y go r�wnie� wi�zy rodzinne, by� bowiem zi�ciem nie�yj�cego ju� w�adcy Syrakuz, Agathoklesa. Pyrrus d��y� zapewne do stworzenia wielkiego pa�stwa hellenistycznego w oparciu o Itali� i Sycyli�, tote� ch�tnie przyj�� propozycj� Tarentu. Tak dosz�o do wojny Rzymu z Pyrrusem (280-275). Wiosn� 280 r. kr�l Epiru przeprawi� si� do Italii z armi� licz�c� 22 tys. piechoty, 3 tys. jazdy i 20 s�oni bojowych. Italscy sojusznicy Pyrrusa musieli uzna� jego - nieograniczone dow�dztwo na l�dzie i morzu. Rzymianie nie byli jednak samotni w wojnie z kr�lem Epiru. Nie tylko mogli liczy� na wi�kszo�� sojusznik�w italskich, ale uda�o im si� r�wnie� zawrze� traktat sojuszniczy z Kartagin�, dla kt�rej niebezpiecze�stwem by�y plany sycylijskie Pyrrusa. �r�d�a r�ni� si� - w okre�leniu daty zawarcia tego sojuszu. Z tekstu Polibiusza wynika, �e zosta� on zawarty zaraz po przej�ciu Pyrrusa z Epiru do Italii; p�niejsze �r�d�a (przede wszystkim Liwiusz) datuj� go dopiero na koniec 279 lub pocz�tek 278 r., tzn. na okres, kiedy Rzymianie znale�li si� w bardzo krytycznej sytuacji po dw�ch bitwach przegranych z Pyrrusem. W �wietle ostatnich bada� $t wydaje si�, �e nale�y przyj�� przekaz Polibiusza i datowa� traktat kartagi�sko-rzymski na rok 280 p.n.e. W umowie tej obie strony zobowi�za�y si� do wzajemnej pomocy i niezawierania odr�bnego pokoju z Pyrrusem. Kartagina jednak przede wszystkim pilnowa�a swych interes�w sycylijskich oraz sytuacji na morzu, si�y jej nie wzi�y udzia�u w walkach toczonych na terenie Italii. Pierwsz� bitw� z Rzymianami stoczy� Pyrrus w Lukanii pod Herakle� w lecie 280 r. p.n.e., gdzie odni�s� pe�ne zwyci�stwo g��wnie dzi�ki zastosowaniu ataku s�oni bojowych, z. kt�rymi Rzymianie zetkn�li si� po raz pierwszy. Powi�kszywszy swe si�y dzi�ki posi�kom Lukan�w i Samnit�w ruszy� Pyrrus w kierunku Rzymu, musia� si� jednak cofn�� na le�e zimowe do Tarentu. W roku nast�pnym Pyrrus stoczy� z Rzymianami krwaw� bitw� pod Ausculum w Apulii (279 r.). Po dw�ch dniach bardzo ci�kich walk Pyrrus ostatecznie zwyci�y�, mia� si� jednak po tej bitwie wyrazi�: "Je�li jeszcze w jednej bitwie zwyci�ymy Rzymian, to zupe�nie zginiemy". Sytuacja Pyrrusa w Italii komplikowa�a si�. Nie spodziewa� si� takiego oporu ze strony Rzymian, zaskoczy�a go tak�e spoisto�� pozornie lu�nej i m�odej federacji italskiej. Uwag� kr�la Epiru odci�ga�y od Italii sprawy w Macedonii, kt�r� najechali Gallowie, a w walce z nimi zgin�� kr�l Ptolemeusz Keraunos. Sprawa obsady tronu macedo�skiego sta�a si� zatem powodem nowych walk, z kt�rych zwyci�sko wyszed� ostatecznie Antigonos Gonatas. Grecy sycylijscy prosili tak�e Pyrrusa o pomoc przeciw Kartagi�czykom. W takiej sytuacji Pyrrusowi zale�a�o na szybkim zako�czeniu wojny w Italii, zaproponowa� zatem Rzymowi zawarcie pokoju na warunkach honorowych i uznanie status quo, tzn, wolno�ci miast greckich i plemion po�udniowej Italii. Poselstwo Pyrrusa przedstawi�o propozycj� zawarcia pokoju senatowi rzymskiemu. Jakkolwiek znaczna cz�� senator�w gotowa by�a przyj�� pok�j, przewa�y�o zdanie o konieczno�ci dalszego prowadzenia wojny - dop�ki Pyrrus nie opu�ci Italii. Tradycja wi��e t� decyzj� senatu z wyst�pieniem s�dziwego senatora. By� to cenzor roku 312, Appius Claudius Caecus (�lepy), kt�ry wyg�osi� p�omienn� mow� zach�caj�c� rodak�w do walki. Istotnym jednak motywem odmowy rzymskiej by�o poczucie w�asnej si�y wspieranej przymierzem z Kartagin�. W roku 278 Pyrrus przeprawi� si� na Sycyli�, gdzie zaatakowa� zachodni�, tzn. kartagi�sk�, cz�� wyspy, uda�o mu si� pobi� Kartagi�czyk�w i prawie ca�kowicie wyprze� z Sycylii. Nie powi�d� si� jednak atak na twierdz� Lilybaeum, kt�ra stawia�a zaciek�y op�r. Sprawy na Sycylii komplikowa�y si� skutkiem niezgody pa�stw greckich, kt�re wcale nie pragn�y panowania Pyrrusa. Nie rozwi�zawszy zatem spraw sycylijskich kr�l Epiru musia� w roku 276 powr�ci� do Italii, gdzie sytuacja zmieni�a si� na jego niekorzy��. W roku 275 dosz�o do decyduj�cej bitwy na terenie Samnium, prawdopodobnie pod Maleventum (mia�o by� ono p�niej nazwane przez Rzymian Beneventum). Wojskami dowodzi� Maniusz Kuriusz Dentatus. �r�d�a rzymskie przedstawiaj� t� bitw� jako wielkie zwyci�stwo, wed�ug �r�de� greckich by�a ona nierozstrzygni�ta. W ka�dym razie Pyrrusowi nie uda�o si� pokona� twardego przeciwnika