... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.
Wysokie uk³adaj¹ce siê Strony bêd¹ wspólnie ze wszystkimi Narodami Zjednoczonymi prowadzi³y nadal walkê z Niemcami a¿ do ostatecznego zwyciêstwa. W tej walce Wysokie
uk³adaj¹ce siê Strony zobowi¹zuj¹ siê udzielaæ sobie wzajemnie pomocy wojennej i innej wszelkimi œrodkami, bêd¹cymi w ich rozporz¹dzeniu.
Art. II. Wysokie uk³adaj¹ce siê Strony w przeœwiadczeniu, ¿e interesy bezpieczeñstwa i pomyœlnego rozwoju narodów polskiego i radzieckiego wymagaj¹ zachowania i wzmocnienia sta³ej i
niezachwianej przyjaŸni w czasie wojny, jak i po zakoñczeniu wojny, bêd¹ wzmacnia³y przyjazn¹ wspó³pracê pomiêdzy obydwoma krajami w myœl zasad wzajemnego poszanowania swej
niezale¿noœci i suwerennoœci, jak równie¿ nieingerowania w sprawy wewnêtrzne drugiego pañstwa.
Art. m. Wysokie uk³adaj¹ce siê Strony zobowi¹zuj¹ siê równie¿ po zakoñczeniu obecnej wojny z Niemcami u¿yæ wspólnie wszystkich œrodków, bêd¹cych w ich rozporz¹dzeniu, aby usun¹æ
wszelk¹ groŸbê ponownej agresji ze strony Niemiec lub jakiegokolwiek innego pañstwa, które sprzymierzy³oby siê z Niemcami bezpoœrednio lub w jakiejkolwiek innej formie.
Dla osi¹gniêcia tego celu Wysokie uk³adaj¹ce siê Strony bêd¹ uczestniczy³y w duchu jak najbardziej szczerej wspó³pracy we wszystkich miêdzynarodowych poczynaniach, zmierzaj¹cych do
zapewnienia pokoju i bezpieczeñstwa narodów i w pe³ni wnios¹ swój wk³ad do spraw urzeczywistnienia tych wznios³ych celów.
Wysokie uk³adaj¹ce siê Strony bêd¹ realizowa³y niniejszy Uk³ad w myœl zasad miêdzynarodowych, w których ustaleniu uczestniczy³y obie uk³adaj¹ce siê Strony.
Art. IV. Je¿eli jedna z Wysokich uk³adaj¹cych siê Stron w okresie powojennym zostanie wci¹gniêta w dzia³anie wojenne przeciwko Niemcom, które by wznowi³y swoj¹ politykê agresji, albo
przeciwko jakiemukolwiek innemu pañstwu, które w takiej wojnie sprzymierzy³oby siê z Niemcami bezpoœrednio lub w jakiejkolwiek innej formie, druga Wysoka uk³adaj¹ca siê Strona
bezzw³ocznie udzieli uk³adaj¹cej siê Stronie, wci¹gniêtej w dzia³ania wojenne, wojennej oraz innej pomocy i poparcia wszystkimi œrodkami, bêd¹cymi w jej rozporz¹dzeniu. Art. V. Wysokie
uk³adaj¹ce siê Strony zobowi¹zuj¹ siê nie zawieraæ bez wzajemnej zgody rozejmu lub pokoju ani z rz¹dem hitlerowskim, ani z jak¹kolwiek inn¹ w³adz¹ w Niemczech, zagra¿aj¹c¹ lub mog¹c¹
zagroziæ niepodleg³oœci, ca³oœci terytorialnej lub bezpieczeñstwu którejkolwiek z Wysokich uk³adaj¹cych siê Stron.
Art. VI. Ka¿da z Wysokich uk³adaj¹cych siê Stron, zobowi¹zuje siê nic zawieraæ ¿adnego sojuszu i nic braæ udzia³u w ¿adnej koalicji, skierowanej przeciwko drugiej Wysokiej uk³adaj¹cej siê
Stronie.
Art. VII. Wysokie uk³adaj¹ce siê Strony bêd¹ wspó³pracowa³y w duchu przyjaŸni równie¿ po zakoñczeniu obecnej wojny w celu dalszego rozwoju i umocnienia wiêzi ekonomicznej i kulturalnej
miêdzy obydwoma krajami i bêd¹ sobie pomaga³y wzajemnie w odbudowie gospodarczej obydwu krajów. Art. VIII. Uk³ad niniejszy wchodzi w ¿ycie z chwil¹ jego podpisania i podlega
ratyfikacji w mo¿liwie najkrótszym czasie. Wymiana dokumentów ratyfikacyjnych odbêdzie siê W Warszawie mo¿liwie jak najrychlej. Uk³ad niniejszy pozostaje w mocy w ci¹gu lat 20 od chwili
jego podpisania.
Jeœli jedna z Wysokich uk³adaj¹cych siê Stron na 12 miesiêcy przed up³ywem tego 20-letniego okresu nie z³o¿y oœwiadczenia o swojej chêci wypowiedzenia Uk³adu, Uk³ad ten pozostanie w
mocy na okres nastêpnych 5 lat, i tak za ka¿dym razem, dopóki jedna z Wysokich uk³adaj¹cych siê Stron nie z³o¿y na 12 miesiêcy przed up³ywem kolejnego piêciolecia oœwiadczenia na piœmie,
uprzedzaj¹cego o swoim zamiarze wypowiedzenia Uk³adu.
Na dowód czego pe³nomocnicy podpisali Uk³ad niniejszy i zaopatrzyli go swymi pieczêciami".
Dz.U. 1945, nr 47, póz. 268; Zbiór dokumentów 1945, nr 2, póz. 6.
• 3698
UK£AD SAINT JEAN-DE-MAURIENNE, 1917
(ang. The Saint-Jean de Maurienne Agreement, 1917, franc. Accord de Saint-Jean de Maurienne de 1917, hiszp. Acuerdo de Saint-Jean de Mau-
rienne 1917, roœ. Sen-¯an de Morjenn sog³aszeni-je 1917), porozumienie Francji, W. Brytanii i W³och w sprawie podzia³u posiad³oœci tur. po I
wojnie œwiat, podp. 19IV1917 w Saint Jean-de-Maurienne we Francji; potwierdzony wymian¹ dokumentów 18 VIII 1917 w Londynie i 21/ /22
VIII 1917 w Pary¿u.
C. A. COLLARD Droit international et histoire diplomaticjue, Paris 1950.
• 3699
UK£AD SAZONOW-MOTONO, 1916 (ang. Sa-sonow-Motono Treaty, 1916, franc. Traite Saso-now-Motono de 1916, hiszp. Tratado Sasonov-
Motono 1916, roœ. Russko-japonskij dogowor 1916), podp. 3 VII 1916 przez dyplomatów Rosji i Japonii S. D. Sazonowa i Motono tajny uk³ad,
nawi¹zuj¹cy do tajnych uk³adów obu stron z 30 VII 1907, 4 VII 1910 i 8 VII 1912 o „¿yciowych interesach ka¿dej ze strony w ochronie Chin
przed
59 ESMiO
3700 Uk³ad Shimonoseki
930
polityczn¹ dominacj¹ trzeciego mocarstwa, nastawionego wrogo do Rosji lub Japonii" i wspólnych krokach wobec niego.
M