... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.
.. �wiecznik z�oty, siedmioramienny wagi pud�w jeden i �wier�, kamieniami sadzony z zielon� per�� kszta�tu gruszki w podstawie, odkupiony przed trzystu laty od rodu niejakich O�yn�w, zdobyty w czasie wypraw krzy�owych, sztuk jeden... Z zielon� per��, prosz� pa�, takie �wieczniki istniej�, ale akurat z zielon� per�� nie ma... Puchar�w srebrnych na zam�wienie hrabi�w Lepie�y�skich sporz�dzonych za �ycia kr�la Batorego z jeleniami na n�ce kszta�tu rog�w sztuk trzy... Serwis srebrny, z pi��dziesi�ciu o�miu sztuk zastawy z�o�ony, przez z�otnika krakowskiego wykonany w roku pa�skim 1398, sceny z polowania wyobra�aj�cy... Puzdro na klejnoty z czystego z�ota, w�osk� mod� misternie rze�bione... � Czy on zwariowa�? � spyta�a ze �miertelnym zdumieniem Lucyna. � Synku, co ty czytasz? � Dla kr�la Zygmunta Augusta sporz�dzone � ci�gn�� w rozp�dzie Micha� � koralem sadzone, odkupione od rodu ksi���t Radziwi���w. Starodawny str�j g�owy z trzystu sztuk pere� wykonany... � Co pan czyta? � przerwa�a podejrzliwie Teresa. � To maj� by� te przedmioty ze skrzyni? � To jest pewnie opis jakiego� skarbca z dawnych czas�w � podsun�a niepewnie ciocia Jadzia. � Nic podobnego! � zaprotestowa� energicznie Micha�, unosz�c g�ow� znad dokumentu. � To jest w�a�nie ten spadek, kt�ry panie dziedzicz�! Przedmioty zostawione dla wnuczki przez pani� Zofi� Bolnick�! Zawarto�� tej skrzyni! � Nonsens � oznajmi�a pogardliwie Lucyna. � Kompletna bzdura! Str�j 89 g�owy z trzystu pere�! Idiotyzm. Nigdy w tej rodzinie nic takiego nie by�o. � Sk�d pani wie? To le�a�o schowane! � E tam � powiedzia�a sceptycznie moja mamusia. � Nasza rodzina nigdy w �yciu nie by�a taka bogata. Ca�a sprawa zacz�a mi si� nagle podoba�. Do tej pory s�ucha�am w niejakim ot�pieniu, usi�uj�c tylko odgadn�� przyczyny, dla kt�rych ten obcy facet tak si� dziko gor�czkuje. Teraz mi to przesz�o, poj�am zapa� Micha�a Olszewskiego, b�d� co b�d� historyka sztuki. � Cicho b�d�cie! � wtr�ci�am si� stanowczo. � Co prawda osobi�cie mnie ta impreza nie dotyczy, musia�abym je wszystkie trzy zamordowa�, �eby dziedziczy�, ale interesuj� mnie przedmioty zabytkowe. Niech no pan poka�e jeszcze raz te papiery! � No, nareszcie! � westchn�� z ulg� Micha�. � W og�le w te brednie nie wierz� � zakomunikowa�a zimno Teresa. Obejrzawszy przy pomocy Micha�a wszystkie dokumenty jeszcze raz, nabra�am pewnych nadziei. Wynika�o z nich do�� wyra�nie, �e nie tyle rodzina, ile praprababcia wzbogaci�a si� jako� nagle i bez widocznych skutk�w. Spadek po hrabinie, spadek po krewniaku, posag prababci... Wszystko, co mia�a, upchn�a w skrzyni, dzi�ki czemu nie zosta�o roztrwonione... � Frajerki jeste�cie � powiedzia�am bez �adnego szacunku. � Pewnie, �e rodzina wcale nie by�a bogata. Prosz�, po samej praprababci zosta�o jakie� bara- ch�o... � Bacciarelli! � wykrzykn�� Micha� z oburzeniem. � Co to jest jeden Bacciarelli w por�wnaniu z reszt�! Par� sztuk byle czego, a wszystko inne to te spadki uboczne, kt�rych praprababcia w og�le nie u�ywa�a. Poza tym, folwarki i m�yny by�y prawdziwe, Franek je pami�ta. Nie dziwi�o was nigdy, �e prababcia nic nie mia�a po przodkach? � Nic nie mia�a, bo i przodkowie nic nie mieli � odpar�a godnie moja mamusia. � Znaczy co, folwarki Franek sobie wymy�li�? Zawsze si� zastanawia�am, co za kant kryje si� w tej karecie... � W jakiej karecie? � przerwa�a nieufnie Teresa. � Wszyscy wiedz�, �e prababcia nawia�a od pradziadka i zosta�a potem odwieziona do To�czy karet� w cztery konie. To sk�d ta kareta? Z tej n�dzy? Niby co w tym jest, �e mamusia prababci dysponowa�a karet� i czterema ko�mi, a prababcia t� cha�up� w To�czy... � Babcia zosta�a wydziedziczona � wyja�ni�a niepewnie moja mamusia. � No owszem, to wida�. A z maj�tkiem przodk�w co si� sta�o? I z jej posagiem? Kareta by�a, a posagu nie by�o? � Ona bardzo m�drze m�wi � pochwali�a mnie ciocia Jadzia. 90 � Wydaje si�, �e tego jest tak du�o naraz tylko dlatego, �e praprababcia wszystko elegancko zapakowa�a. My�lcie logicznie, gdyby prababcia odziedziczy�a swoje we w�a�ciwym czasie, co by z tego zosta�o? Pradziadek dokupi�by ziemi, wybudowa� porz�dn� cha�up�, mo�e by te� si� postara� o karet�, a potem ca�o�� rozlaz�aby si� po tych dziewi�ciorgu dzieciach. Ju� przed pierwsz� wojn� �wiatow� zacz�aby si� roz�azi�... Agitacja wychodzi�a mi nie�le, Micha� Olszewski z aprobat� kiwa� g�ow�, moja mamusia i Teresa zaczyna�y si� �ama�. Lucyna by�a nieprzejednana. � Trzysta pere�! � prychn�a wzgardliwie. � liiii tam! � Co ci� tak gryzie akurat te trzysta pere�! � zirytowa�a si� na ni� Teresa. � Trzysta pere� i trzysta pere�! Nic tam wi�cej nie zauwa�y�a�? � Puzdro ze z�ota, w�osk� mod� rze�bione! � wypomnia�a Lucyna z jeszcze wi�ksz� wzgard�. � Bizantyjski �wiecznik! Phi! � Kielich ze szk�a weneckiego, bogato r�ni�ty, w z�oto oprawny � podsun�� zuchwale Micha�. � Taki jak ten, co go sobie Lubomirski rozbi� na g�owie � do�o�y�am. � Ja bym chcia�a co� takiego zobaczy�... � Zobaczysz! � prychn�a ur�gliwie Lucyna. � Ucho od �ledzia! Ciocia Jadzia zn�w spr�bowa�a si� wtr�ci�. � Ale czekajcie, niech ten pan powie do ko�ca. Dlaczego pan uwa�a, �e tego jeszcze nikt nie ukrad�? Sk�d pan to wie? Micha� spojrza� na ni� z wyra�n� wdzi�czno�ci� i odczeka� chwil�, a� pozosta�e osoby przesta�y si� k��ci�. � Ja to zaraz wyja�ni� � rzek� po�piesznie. � M�wi�em, �e jestem historykiem sztuki. Od dziesi�ciu... Co ja m�wi�, od pi�tnastu lat interesuj� mnie zabytki. Ju� od szkolnych czas�w szpera�em, ogl�da�em... P�niej wszystkie wakacje sp�dza�em za granic�, narobi�em si� jak dziki w�, ale nie o to chodzi... Obejrza�em wszystkie muzea, wszystkie dost�pne zbiory prywatne, zbiera�em wszystkie wiadomo�ci o aukcjach, sprzeda�ach, spadkach, mog� paniom w tej chwili wyliczy�, co si� gdzie znajduje prawie na ca�ym �wiecie, Z najwi�ksz� dok�adno�ci� wiem, co by�o w Polsce, co ukradli i wywie�li, wiem, co jeden Potocki w 1909 roku przegra� w Monte Carlo... � Co przegra�? � zaciekawi�a si� znienacka moja mamusia. � Barokowy rz�d na konia ze srebra, wysadzany turkusami i per�ami. Uprz�� i siod�o. Zastawi� to
