... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.
których 2 są u nasady zrośnięte. 2 przednie pary odnóży tułowiowych mają wysmukłe szczypce, o stosunkowo krótkiej części chwytnej. P. z. zamieszkuje płytkie, zarośnięte dna. Występują w 2 formach ekologicznych: słodkowodnej (składającej 'duże jaja), znanej głównie z szeregu jezior obszaru śródziemnomorskiego, oraz słooawowodinej (składającej małe jaja), znanej z wielu miejsc zachodniej i środkowej Europy. W Polsce występuje ta ostatnia forma, 'bytująca wśród przybrzeżnych .szuwarów Martwej Wisły. [L.2.] palisadnik (Fauosites) - rodzaj wymarłych jamochłonów z rzędu -denkowców. Jego gatunki tworzyły kolonie o szkielecie złożonym z równoległych, wie-lokątnych rurek, poprzedzielanych prostopadłymi do ich długich osi denkami. Rurki te przylegają do siebie ściśle ściankami, nadając szkieletowi kolonii wygląd przypominający pszczeli plaster. Septy są zaznaczone słabo, u niektórych gatunków w ogóle nie występują. P. były kosmopolityczne. Żyły głównie od dolnego sylu-ru do dewonu, a nieliczne - także w karbonie i permie. Wraz z pokrewnymi rodzajami p. odgrywały niegdyś ważną rolę w tworzeniu ówczesnych raf. [Z.S.] palolo - nazwa obejmująca epitokałne części (-»epiitbkia) kilku gatunków pierścienic z podgromady -*wieloszczetów wędrujących (m.ia. Eunice vt-ridis i Eunice fucata). Gatunki te, o zróżnicowanej metamerii, Pało! o l - epitokalna część ciała żyją w •ukryciu wśród raf koralowych. Unikają światła. Opuszczają kryjówki tylko w dni pochmurne i w nocy dla żerowania. Jedynie gamety tych gatunków do dojrzenia wymagają światła, są odrzucane wraz z 'częścią ciała, zwykle tylną, i wypływają .pod powierzchnię morza. Gatunki z rodzaju Eunice są rozdzielno-płciowe, a ich rozmnażanie związane jest z kwadrami Księżyca. Osobniki Eunice viridis osiągają około 40 cm długości i l -2 cm grubości. Samice są ciemnozielone lub niebieskawe, samce - białawe lub żółtawe. W ciągu 2. i 3. dnia ostatniej kwadry Księżyca w październiku ma miejsce pierwszy okres rozmnażania się tego gatunku, a w listopadzie następny, w 'których tylne części ciała wypełnione gametami (jajami i plemnikami) wypływają z dna ku powierzchni wody w takiej ilości, że mogą 'tworzyć zbitą, pływającą masę 'do oteoło l m grubości. Początkowo ma-j ą one długość 20-30 om, szybko jednak rozpadają się na krótsze odcinki, wydalając produkty płciowe. W tym czasie p. są odławiane w dużej ilości przez ludność wysp Firiżi, Samoa i Tongo na Oceanie Spokojnym i ajadane ma surowo bądź pieczone w liściach. Okres odłowu p. jest lokalnym świętem. Pojawienie się p. trwa zaledwie halka godzin. Już po około 2 godzinach liczba p. stopniowo zmniejsza isię, a o świcie znikają zupełnie. Zjawisko powtarza 'się piaez 2-3 nocy, przy czyim najliczniej pojawiają się p. w ciągu 'drugiej nocy. Jeden osobnik Eunice viridis może przez szereg lat regenerować tylne 'odcinki ciała i wytwarzać w mich gamety, odrzucane następnie ku powierzchni morza. Inny gatunek wytwarzający części epitokałne, objęty nazwą p. - Eunice fucata - żyje u wybrzeży Bermudów w Oceanie Atlantyckim i u wybrzeży zachodnich Indii w Oceanie Indyjskim. Gatunek ten osiąga około 70 cm długości. Rozmnaża się przez 3 dni przed nastaniem 3 kwadry Księżyca w o-kresie między 29 czerwca a 28 lipca, [M.G.] palpigrady (Palpigrada) - bardzo słabo poznany rząd stawonogów T. gromady ->pajęcza-ków. Dochodzą do 2,8 mm długości. Mają ciało wydłużone, przy czym odwłok jest zakończony segmentowanym, cienkim ogonkiem. Pancerz glowo-tułowia dziali się na l dużą i 2 małe płytki - tergity. Stronę brzuszną pokrywają oddzielne .płytki, sternity - zja- Palpigrad Koenenia mirabilts wisko wyjątkowe wśród ^aje-czafców. I para nóg przekształcona jest w wydłużone, wielo-segmentowe czułki. Układy 'krwionośny i oddechowy są r pałkun______________ całkowicie zredukowane w awiąziku z małymi rozmiarami ciała. Również •w innych na-rM(dach wewnętrznych obserwuje •ię Hczne uproszczenia. P. żyją w wilgotnej tlebie pod na wpół zagrzebanymi w ziemi kamieniami, razem z drobnymi -4-wijami z igromad Symphyla i Pawropoda. Dotychczas znane są z południowej Europy (na północ sięgają do Austrii, gdzie spotykano je w jaskiniach koło Innsbrucka), z Afryki, Ameryki Południowej i Północnej. Opisano dotąd około 50 gatunków p. [J.P.] pałkun (Heterocentrotus) - rodzaj szkarłupni z rzędu -*na-jeżykowców. Obejmuje formy mające lekko spłaszczoną i owalną skorupę o średnicy do 8 cm. Niezwykle potężne, ma-czugowate kolce (w przekroju okrągławe lub graniaste) są rzadko rozmieszczone. Pomiędzy nimi wyrastają liczne, bardzo krótkie kolce z płaskimi wierzchołkami. Każda płytka ambulakralna ma 'do 16 par otworków 'dla nóżek ambu-lakralnych. P. reprezentuje kilka gatunków szeroko rozsiedlonych w Oceanie Indyjskim i w Pacyfiku. Maczugowate kolce p. pełniły niegdyś na Dalekim Wschodzie rolę rysików 'do pisania. [L.Ż.] pancerzowce (Malacos(raca) - podgromada stawonogów z gromady -^skorupiaków. Obejmują grupy najwyżej uorganizo-wane, o stałej liczbie segmentów. Dochodzą zwykle do długości kilku centymetrów, niektóre jednak gatunki osiągają rekordowe dla skorupiaków rozmiary prawie l m. Głowa p