... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.

130. Spos�b badania objawu Derbolowskiego. Ryc. 131. R�na lokalizacja reakcji b�lowej podczas wykonania testu ��kotkowego wg B�h- lera (u g�ry - konflikt ��kotkowy, u do�u entezo- patia (lig. collaterale mediale). u�atwi� poruszanie si� w tym zawi�ym arsenale �rodk�w diagnostycznych, poni�ej przedstawiono najwa�niejsze z nich w uj�ciu alfabetycznym, pomijaj�c opis przedstawionych w tym rozdziale i rozwijaj�c nieco tylko te, kt�re nie zosta�y dostatecznie przedstawione w innych cz�ciach podr�cznika. Przedstawiono je raczej pod k�tem ich przydatno�ci, ni� szczeg�owej techniki badania i pe�nej interpretacji uzyskiwanych wynik�w, ilustruj�c tylko niekt�re z nich i odsy�aj�c Czytelnika w tym wzgl�dzie do odpowiednich opracowa�. Wa�niejsze objawy i testy przydatne w praktyce fizjoterapeutycznej Objaw �bolesnego �uku" jest wyrazem konfliktu (stenozy) pomi�dzy sto�kiem �ci�gnistym pier�cienia rotator�w a dachem panewki stawu ramienno-�opatkowego. B�l pojawia si� w trakcie odwodzenia oraz przywodzenia ko�czyny g�rnej w zakresie 90-120 stopni. Badanie pacjenta dla potrzeb fizjoterapii 295 Objaw Bonneta dotyczy podra�nienia b�lowego nerwu kulszowego przez nadmiernie napi�ty mi�sie� gruszkowaty, w trakcie przywiedzenia i rotacji wewn�trznej biodra przy zgi�tym kolanie. Objaw Bragarda pojawia si� podczas biernego napinania podra�nionego b�lowo nerwu kulszowego poprzez grzbietowe zgi�cie stopy. Posiada znaczn� warto�� r�nicuj�c� w stosunku do objawu Lasegue'a. Objaw Brudzi�skiego (p. objaw Kerniga). Objaw cofania dotyczy staw�w krzy�owo-biodrowych. Przy normalnej, symetrycznej ich funkcji, kolec biodrowy tylny g�rny po stronie przyci�gni�tej do klatki piersiowej ko�czyny dolnej (w pozycji stoj�cej) wpierw ustawia si� wy�ej (na skutek przeniesienia ci�aru cia�a na nog� podporow�) a nast�pnie nieco g��biej ni� po stronie nogi podporowej. Ryc. 132. Badanie objawu cofania. Objaw Derbolowskiego jest wyrazem funkcjonalnego skr�cenia miednicy i manifestuje si� pojawieniem �rzekomej" nier�wno�ci ko�czyn dolnych w trakcie przej�cia do siadu prostego. Objaw Duchenne'a (i objaw Trendelenburga) jest wyrazem kompensacyjnego przemieszczenia segment�w cia�a w przypadku niedostatecznej stabilizacji miednicy w p�aszczy�nie czo�owej (opadania miednicy w jednono�nym staniu, po stronie nogi wolnej). Objaw Flamengo wyzwalany jest w formie statycznej (stanie jednon�) lub dynamicznej (podskoki na jednej nodze). Pojawienie si� b�lu w okolicy spoj�- 296 Podstawy fizjoterapii nia �onowego i/lub staw�w krzy�owo-biodrowych wskazuje na przeci��eniow� dysfunkcj� miednicy. Objaw Fromenta, zwany inaczej gazetowym, jest wyrazem kompensacji os�abionego mi�nia przywodziciela kciuka. Mechanizm wyr�wnawczy objawia si� zgi�ciem stawu mi�dzypaliczkowego kciuka podczas pr�by wykonania chwytu szczypcowego (np. mocnego uchwycenia kartki papieru pomi�dzy kciukiem i palcem wskazuj�cym). Objaw Godfreya (tzw. grawitacyjny test szufladkowy) dotyczy ewentualnego stopniowego przesuwania si� podudzia w stosunku do uda przy zgi�tym stawie kolanowym (70-90�) i podpartej stopie. Przesuwanie to �wiadczy o tylnej niestabilno�ci stawu kolanowego (uszkodzenie wi�zad�a krzy�owego tylnego oraz podkolanowego: sko�nego i �ukowatego). Objaw Gowersa jest wyrazem czynno�ciowej kompensacji niedomogi antygrawitacyjnych mi�ni ko�czyn dolnych, a cz�ciowo i tu�owia, podczas zmiany pozycji cia�a na pionow� (p. ryc. 120). W tych przypadkach utrzymanie tej ostatniej jest zwykle mo�liwe dzi�ki mechanizmowi Puttiego (p. ni�ej). Objaw Kerniga dotyczy wzrostu dolegliwo�ci b�lowej o charakterze rwy kulszowej podczas biernego zginania g�owy (objaw Brudzi�skiego) lub W^W^i palucha (w�a�ciwy objaw Kerniga) w le�eniu ty�em z r�kami splecionymi poza g�ow�. Dodatni objaw mo�e �wiadczy� o podra�nieniu opony lub korzonk�w. Objaw kolanowy polega na niejednakowo wysokim ustawieniu kolan w Je�eniu ry�em z nogami zgi�tymi w biodrach i kolanach. Dodatni objaw �wiadczy o skr�ceniu d�ugo�ci bezwzgl�dnej jednego uda, wskutek zmniejszenia wysoko�ci g�owy ko�ci udowej. Objaw ko�a z�batego polega na skokowym puszczaniu oporu, jaki stawia mi�sie� z wzmo�onym napi�ciem (ze sztywno�ci�) podczas wykonywania ruchu. Jest on wyrazem choroby uk�adu pozapiramidowego. Objaw ko�ysania si� cia�a dotyczy wychwia� rzutu �rodka ci�ko�ci w pozycji stoj�cej, w granicach m.w. 0,9-2,7 cm. Objaw ten jest wyrazem dynamicznego charakteru regulacji postawy cia�a, a w przypadku niedomogi systemu regulacyjnego wielko�� wyclrwia� mo�e by� znacznie wi�ksza. Objaw kwadrygi polega na kolejnym uciskaniu �ci�gna zginaczy palc�w w obr�bie przedramienia, co powoduje zginanie si� odpowiednich palc�w. Ujemny objaw dla danego palca (brak zgi�cia) �wiadczy o uszkodzeniu �ci�gna. A 296 Podstawy fizjoterapii nia �onowego i/lub staw�w krzy�owo-biodrowych wskazuje na przeci��eniow� dysfunkcj� miednicy