... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.

l pkt l, 7 i 8 u. oblig.). Obligatariusze musz¹ liczyæ siê z ryzykiem, zwi¹zanym z przedsiêwziêciem bêd¹cym celem emisji obligacji. Obligatariusze licz¹ jednak na to, i¿ zamierzony przez emitenta zysk zostanie faktycznie osi¹gniêty, a tym samym udzia³ w tym zysku przyniesie im wiêksze korzyœci ni¿ obligacje zastrzegaj¹ce œwiadczenia pieniê¿ne. St¹d zasady ustalania udzia³u obligatariuszy w zyskach emitenta powinny byæ szczegó³owo okreœlone w warunkach ich emisji i zg³oszone celem wpisania do w³aœciwego rejestru (art. 19 ust. l u. oblig.). Wpis do rejestru podyktowany jest tu ochron¹ interesów obligatariuszy i oznacza w stosunku do niektórych emitentów, w szczególnoœci do spó³ek kapita³owych, zmianê zasad podzia³u zysku pomiêdzy wspólników czy akcjonariuszy.32 Zawarty w art. 175 k.h. zakaz wystawiania przez spó³kê z o.o. dokumentów na okaziciela lub dokumentów na zlecenie na prawa do zysków (czym s¹ w³aœnie obligacje partycypacyjne)/ stawia pod znakiem zapytania mo¿liwoœæ emitowania przez spó³ki z o.o. obligacji partycypacyjnych wystawianych na okaziciela. W doktrynie zdania na ten temat s¹ wyraŸnie podzielone.33 Wymóg ustalenia zasad odnosz¹cych siê do udzia³u w zysku wynika st¹d, i¿ udzia³ ten nie mo¿e byæ okreœlony w sposób ogólny i bezterminowy, jak to ma miejsce w przypadku akcji. Zasady te musz¹ byæ skonkretyzowane i mog¹ byæ okreœlone w ró¿ny sposób, np. przez ustalenie odpowiedniej liczby lat obrotowych, w których obli- 3] Por. B. Ptak, op. cit., s. 297. '': Zgodnie z art. 191 § l k.h. wspólnicy spó³ki z o.o. maj¹ prawo do czystego zysku, wynikaj¹cego z rocznego bilansu, je¿eli w myœl umowy spó³ki czysty zysk nie zosta³ wy³¹czony od podzia³u. Podobnie art. 355 § l k.h. stanowi, ¿e akcjonariusze maj¹ prawo do udzia³u w zysku rocznym, przeznaczonym przez walne zgromadzenie do podzia³u. Emisja obligacji partycypacyjnych wymaga wiêc w tych spó³kach podjêcia okreœlonych uchwa³ zmieniaj¹cych zasady podzia³u zysku. '" Pogl¹d uznaj¹cy tak¹ mo¿liwoœæ opiera siê na argumencie, ¿e przepis art. 4 ust. 4 pkt l u. oblig. stanowi normê szczególn¹ w stosunku do przepisu art. 175 k.h. Tak B. Ptak, op. cit., s. 465. Inaczej L. Sobolewski (op. cit., s. 42), który uwa¿a za niedopuszczalne emitowanie przez spó³ki z o.o. obligacji partycypacyjnych, wystawianych na okaziciela oraz A. Szajkowski (w:) S. So³tysiñski, A. Szajkowski, J. Szwa-ja. Kodeks handlowy. Komentarz, 1.1, Warszawa 1997, teza 4 do art. 175 k.h. gatariusze bêd¹ partycypowaæ w okreœlonej czêœci zysku emitenta, lub przez osi¹gniêcie przez obligatariusza — poprzez udzia³ w zysku emitenta — okreœlonej kwoty przypadaj¹cej na obligacjê. Realizacja powy¿szego œwiadczenia uzale¿niona jest od osi¹gniêcia przez emitenta w ogóle jakiegoœ zysku. Mo¿e siê zdarzyæ, ¿e emitent w ogóle nie osi¹gnie zysku albo osi¹gnie niewielki zysk. W takiej sytuacji obligatariusze byliby w pierwszym przypadku nara¿eni na ryzyko pozbawienia ich w ogóle udzia³u w zysku emitenta, a w drugim przypadku uzyskaliby tylko zysk w symbolicznej wysokoœci. Równoczeœnie takiej sytuacji nie mo¿na by traktowaæ jako opóŸnienie emitenta w spe³nieniu œwiadczenia niepieniê¿nego, a wiêc nie znalaz³by tu zastosowania przepis art. 24 ust. 4 u. oblig., przewiduj¹cy ustawowe przekszta³cenie œwiadczenia niepieniê¿nego w œwiadczenie pieniê¿ne. Obawa przed wyst¹pieniem takiej sytuacji mo¿e oczywiœcie zniechêciæ potencjalnych obligatariuszy do nabywania obligacji partycypacyj-nych. Chc¹c zatem zmniejszyæ ryzyko zagra¿aj¹ce obligatariuszom i zachêciæ ich do nabywania obligacji partycypacyjnych, emitenci powinni w warunkach emisji przewidzieæ na ten przypadek okreœlone œwiadczenie pieniê¿ne przypadaj¹ce na ka¿d¹ tak¹ obligacjê. Dla ochrony interesów obligatariuszy w zwi¹zku z tym zakazany jest podzia³, wyp³ata lub inne dysponowanie zyskami, je¿eli mia³oby to sprzeciwiaæ siê warunkom emisji obligacji (art. 19). Naruszenie powy¿szego zakazu zagro¿one jest na podstawie art. 41 sankcj¹ karn¹ grzywny do 5 000 000 z³ lub kar¹ pozbawienia wolnoœci do lat 2 albo obiema tymi karami ³¹cznie. 3.2. Obligacje zamienne Obligacje zamienne daj¹ obligatariuszom prawo do zamiany obligacji na akcje spó³ki akcyjnej, bêd¹cej emitentem obligacji. Ustawa o obligacjach wstêpnie wymaga w art. 20 ust. l, aby mo¿liwoœæ emisji obligacji zamiennych przewidziana by³a w statucie spó³ki. Gdy brak takiego postanowienia, warunkiem emisji obligacji zamiennych jest dokonanie odpowiedniej zmiany statutu spó³ki akcyjnej. Emisja obligacji zamiennych realizowana jest na drodze podwy¿szenia kapita³u akcyjnego, co powoduje szereg konsekwencji prawnych. W pierwszym rzêdzie nale¿y zwróciæ uwagê, ¿e zamiana obligacji na akcje mog³aby naruszaæ prawo pierwszeñstwa dotychczasowych akcjonariuszy do objêcia nowych akcji, przys³uguj¹ce im na mocy art. 435 § l k.h