... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.
Jeżeli nazwa opcji lub polecenia jest wypisana innym kolorem (szarym) lub w sposób mało czytelny, oznacza to, że dane polecenie (opcja) jest w danej sytuacji niedostępne. Ważnym elementem okna są suwaki znajdujące się na paskach przewijania. Służą one do przewijania zawartości okna, jeżeli nie jest ona w całości wyświetlona na ekranie. Można ją dzięki temu przeglądać nawet przy niewielkim rozmiarze okna. Na suwaki oddziaływuje się na kilka sposobów. To, który z nich wybierzemy decyduje o tym, czy przewijanie będzie się odbywało w pionie, czy też w poziomie. Przewinięcie okna o jedną linię (lub jeden wiersz bądź kolumnę) osiągamy przyciskając wskaźnikiem myszki jedną ze strzałek suwaka. Jeżeli chcemy przewinąć okno o całą stronę (umowną), należy wcisnąć obszar paska przewijania. Jest jeszcze sposób, polegający na płynnym przewijaniu zawartości okna. Należy chwycić myszką wskaźnik suwaka i przenieść go w nowe położenie. Każde okno ma swoje menu sterowania wywoływane z paska tytułowego. Występują w nim polecenia umożliwiające wykonanie podstawowych działań na oknie. Przywróć [Restore] Odtwarza poprzedni rozmiar okna. Przenieś [Move] Przesuwa okno na nowe położenie. Rozmiar [Size] Zmienia rozmiar okna. Minimalizuj [Minimize] Ukrywa okno. Maksymalizuj [Maximize] Rozwija okno na cały ekran. Zamknij [Close] Zamyka okno (aplikację, dokument). Szczególny wygląd menu sterowania mają aplikacje MS-DOS. Oprócz podanych powyżej standardowych poleceń, wprowadzono w nich kilka dodatkowych. Edytuj [Edit] Zestaw poleceń ułatwiających kopiowanie i wklejanie danych w oknach MS-DOS. Znak [Mark] Zaznaczenie obszaru do kopiowania. Kopiuj [Copy] Kopiowanie zaznaczonego obszaru do schowka. Wklej [Paste] Wklejanie danych ze schowka. Przewiń [Scroll] Przewijanie zawartości okna. Pasek narzędzi [Toolbar] Wyświetlanie paska narzędziowego w oknie aplikacji MS-DOS. Właściwości [Properties] Definiowanie właściwości programu działającego w oknie MS-DOS. 3. 2 .2 Okienka dialogowe Okienko dialogowe jest bardzo często wykorzystywanym elementem Windows. Jego główne zadanie polega na umożliwieniu użytkownikowi wyboru różnorodnych opcji i parametrów, w oparciu o które pracuje dana aplikacja, jak również wprowadzanie danych. Do podstawowych elementów okienka dialogowego możemy zaliczyć: * zakładki, * przyciski, * pola wyboru, * elementy przełącznikowe, * okienka z listą elementów, * okienka kombinowane, * okienka redakcyjne. Ilustracja 3-8 Przykład okienka dialogowego 3. 2 .2 .1 Zakładki Zakładki służą do oddzielania grup różnych opcji występujących w ramach tego samego okienka dialogowego. Wybranie zakładki, polegające na kliknięciu myszką jej nazwy, powoduje zmianę zestawu opcji widocznych w okienku dialogowym. Na kolejnym rysunku pokazano okienko dialogowe z zakładkami o nazwach: Program [Program], Czcionka [Font], Pamięć [Memory], Ekran [Screen], Inne [Misc]. Ilustracja 3-9 Zakładki widoczne w okienku dialogowym 3. 2 .2 .2 Przyciski Zadanie przycisków polega na wykonywaniu odpowiednich, przypisanych im zadań, na przykład na potwierdzeniu lub anulowaniu zmian wprowadzonych w okienku dialogowym, wyświetlenie kolejnego okienka dialogowego itp. Do najczęściej spotykanych przycisków należą: OK (potwierdza wykonanie operacji) i Anuluj [Cancel] (anuluje operację). Operację wykonywaną na przycisku nazywamy naciśnięciem (wynika to z wrażenia, jakie odnosimy obserwując ekran monitora podczas jej wykonywania). Naciśnięcie wykonujemy wskaźnikiem myszki (wskazujemy przycisk i klikamy lewym przyciskiem myszki). Taki sam efekt możemy uzyskać posługując się klawiaturą. Najpierw wyróżniamy przycisk wciskając, aż do skutku, klawisz Tab (przycisk jest wyróżniony, gdy pojawi się ramka wokół jego nazwy), a później wciskamy go za pomocą klawisza Enter. Nie zawsze zachodzi potrzeba wciskania klawisza Tab, gdyż jeden z przycisków jest wyróżniony domyślnie. Przycisk taki charakteryzuje się tym, że ma wyraźnie - w stosunku do pozostałych - pogrubioną ramkę. Wciśnięcie klawisza Enter jest wówczas równoznaczne z wciśnięciem danego przycisku. 3. 2 .2 .3 Pola wyboru Pola wyboru służą do oznaczania aktywności (lub nie) specyficznych opcji mających wpływ na działanie aplikacji. Wskazując pole wyboru i naciskając przycisk myszki użytkownik zmienia jego stan na przeciwny. Gdy pole wyboru jest zaznaczone, to znajduje się w nim specjalny znaczek. Stan pól wyboru możemy również zmieniać posługując się klawiaturą. Do wybranego pola przechodzimy posługując się klawiszem Tab (lub klawiszami strzałek). Nazwa tego pola zostanie wówczas zamknięta w przerywanej ramce. Stan tak wybranego pola możemy zmieniać wciskając klawisz spacji. 3. 2 .2 .4 Elementy przełącznikowe Elementy przełącznikowe służą, podobnie jak pola wyboru, do określenia pewnych opcji wykorzystywanych przez aplikację. Różnią się od pól wyboru tym, że występują w grupach, przy czym tylko jeden (i przynajmniej jeden) element w takiej grupie może być zaznaczony. Użytkownik wybiera element wskazując go kursorem myszki i wciskając jej lewy przycisk. Stan tego elementu jest zmieniany na aktywny. Ilustracja 3-12 Elementy przełącznikowe Jeżeli posługujemy się klawiaturą, to do wybranego pola przechodzimy wciskając klawisz Tab (lub klawisze strzałek). Nazwa tego pola zostanie wówczas zamknięta w przerywanej ramce. Stan tak wybranego pola możemy zmieniać wciskając klawisz spacji. 3. 2 .2 .5 Okienka z listą elementów Okienka z listą elementów są przeznaczone do udostępniania zestawu elementów i umożliwienia wybrania jednego z nich. Elementami takiego okienka mogą być na przykład nazwy plików znajdujących się w danym folderze, czy też nazwy czcionek zainstalowanych w systemie. Użytkownik wybiera element wskazując go kursorem myszki i naciskając jej lewy przycisk. Jeżeli posługujemy się klawiaturą, należy najpierw przejść do wnętrza okienka (klawisz Tab), a następnie wybrać jeden z elementów korzystając z klawiszy strzałek. 3. 2 .2 .6 Okienka redakcyjne Okienka redakcyjne pozwalają na wpisywanie różnego rodzaju tekstów, w zależności od kontekstu, w jakim występują. Należy pamiętać, że wpisywanie takiego tekstu należy zakończyć klawiszem Tab, który spowoduje przejście do następnego elementu okienka dialogowego. Wciśnięcie klawisza Enter spowoduje wciśnięcie domyślnego przycisku znajdującego się w okienku dialogowym. Ilustracja 3-14 Okienko redakcyjne 3. 2 .2 .7 Okienka kombinowane Okienka kombinowane łączą w sobie cechy okienek z listą elementów i okienek redakcyjnych. W sumie jest ich kilka rodzajów. Na rysunku Ilustracja 3-15 został przedstawiony jeden z nich. Ilustracja 3-16 Rozwinięte okienko kombinowane Naciśnięcie przycisku oznaczonego strzałką skierowaną w dół powoduje rozwinięcie tej części okienka kombinowanego, w której znajduje się lista elementów