... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.
Ważnym i istotnym obszarem aktywności członków polskich grup subkulturowych są także koncerty zespołów muzycznych i festiwale. Grupy subkultury młodzieżowej orientują często swój styl życia i preferencje wartości w oparciu o określony rodzaj muzyki i naśladowanie liderów zespołów rockowych. Oprócz grup subkulturowych istnieją znacznie liczebniejsze zbiorowości fanów określonego zespołu bądź rodzaju muzyki. Fani nabywają w wielu przypadkach cech zachowań kontestacyjnych i członków grup subkulturowych, ale staje się tak w wyjątkowych przypadkach i warunkach, np. festiwalu muzycznego. Członkowie grup subkulturowych poprzez muzykę wyrażają swoje nastroje, potrzeby i wartości oraz poglądy ideologiczne. Nośnikiem wartości ideologicznych staje się charakter muzyki, demonstracyjny, hałaśliwy tryb zachowania podczas koncertów rockowych, treść piosenek czy styl życia oparty na naśladowaniu idoli. Subkultury młodzieżowe opierają część swego credo ideologicznego na wartościach lansowanych przez zespoły rockowe. Wyróżnić można „starą „ i „nową” falę muzyczną. Do starej fali zaliczam zjawiska i formacje muzyczne związane z latami sześćdziesiątymi, w których idolami buntującej się młodzieży byli między innymi: Czesław Niemen, Stan Borys, Czerwone Gitary, Brekaut, Niebiesko - Czarni. „Nowa” fala muzyczna przypada na lata osiemdziesiąte i początek dziewięćdziesiątych. Muzyka rockowa w Polsce dzieli się aktualnie, podobnie jak w zachodniej Europie na różne gatunki i rodzaje, w tym: heavy metal, punk - core, hard rock, reggae. Zespoły rockowe w Polsce zawsze zaliczane były do awangardy subkultur młodzieżowych i „lokomotyw” kontestacji. Grupy takie jak Tilt (lider Tomasz Lipiński), Kult (Kazik Staszewski), Dezerter, Big Cyc (Krzysztof Skiba), IMTM (Maciej Ulewicz), punkowskie: Bielizna, Defekt Muzgó, Sedes, Mocz tenora, Ga Ga, określiły treści ideologii kontestacji młodzieży w latach osiemdziesiątych. Publicznym forum manifestacji wartości i nastrojów stały się festiwale młodzieżowej muzyki rockowej. Najstarszym i najpopularniejszym, gromadzącym rokrocznie kilkadziesiąt tysięcy fanów muzyki rockowej, przeważnie skinów i punków, był do 1995 roku festiwal w Jarocinie. (Pęczak 1993, Rostkowski 1993). Inne znane festiwale odbywały się w Żarnowcu i Brodnicy. Grupy subkulturowe pozostaja zwykle w kręgu pozaformalnych, nieinstytucjonalnych działań twórczych i kontestacyjnych, polegających na ośmieszaniu, negowaniu, lekceważeniu czy nieprzestrzeganiu przepisów określonych zespołami norm obyczajowych i prawnych. Kultura jest dla nich pojęciem wykraczającym poza ramy społecznego pojmowania i definiowania. Z zasady atrakcyjne jest to co przez większość definiowane jest jako nietypowe, nieakceptowalne, szokujące, wywołujące negatywną reakcję emocjonalną. Subkultury i ich członkowie wystrzegają się obojętności, uczuciowej neutralności, przeciętności i szarości. Społeczeństwo polskie w coraz większym stopniu upodabnia się do pluralistycznych, kulturowo otwartych i niejednorodnych systemów zachodnioeuropejskich demokracji. Subkultury są zjawiskiem stosunkowo młodym, tak jak i świeża jest zasada tolerancji i akceptacji odmienności oraz różnorodności kulturowej. Zasięg kontestacji i liczebność członków grup subkulturowych będzie się nieustannie zmieniać, przy czym niekoniecznie musi przejawiać tendencję wzrostową. Zjawiska buntu, negacji, protestu i dobrowolnego „odpadnięcia” lokowane są jednak nadal w sferze zachowań marginalnych, usadawiając się w ujęciach naukowych i publicystycznych w sąsiedztwie patologii czy dewiacji. W rzeczywistości aktywność grup subkulturowych i ich członków nakłada się w pewnym stopniu na destruktywne i opatrzone negatywną sankcją prawną działania zaliczane do patologicznych i anomijnych, lecz fakt ten nie stanowi jak dotąd ani wystarczającego ani koniecznego powodu do niedoceniana ich kulturowej funkcji innowacyjnej oraz wzbogacającej życie społeczne we współczesnej Polsce. Rozdział IX. Bez zakończenia. Czy ktoś tego pragnie czy nie, akceptuje bądź odrzuca, bunt stale towarzyszy życiu społecznemu. Jest jego niezbywalnym elementem. To, czy będzie pełnił funkcje destruktywne czy konstruktywne, czy przybierze postać konfliktu modernizacyjnego, kreatywnego, funkcjonalnego czy przemieni się w rebelię, przewrót, niszczącą wszystko rewolucję zależy wyłącznie od sposobu konstrukcji systemu społecznego, w którym przejawia się ten protest, sprzeciw i chęć zmian. Tak jak nie można wejść dwukrotnie do tej samej rzeki, tak nie da się zmienić istoty człowieczeństwa, wyplenić oraz wykorzenić krytycyzmu, indywidualizmu, egoizmu i skłonności do buntu. Zdolność do przeciwstawiania się jest tak immanentnie w człowieku zakodowana jak skłonność do czynienia zła bądź dobra. To, jaki kierunek i formę przyjmie tkwiąca w ludziach siła, jakie pociągnie za sobą konsekwencje, bywa w większości przypadków rezultatem konwenansu, reguł zycia społecznego, prawa i obyczaju. Jeżeli nawet rodzą się jednostki z wrodzoną skłonnością do zachowań destrukcyjnych - co jest sprawą wielce wątpliwą i do tej pory naukowo nie udowodnioną - to właśnie społeczeństwo stwarza im możliwości a także warunki pozwalające na uzewnętrznienie indywidualnych skłonności. Społeczeństwo może je zahamować, zredukować, rozładować, ale też spotęgować i wyzwolić