... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.
W grę wchodzą w tych przypadkach zespoły uciskowe nerwów i naczyń. A zatem: - może dojść do ucisku nerwów między przednim i środkowym mięśniem pochyłym szyi (z powodu różnicy przyczepo w); Ryć. 49. Miejsce potencjalnych konfliktów w stawie ramiennym powodujących dysfunkcję barku: 1 - tylny odcinek wyrostka barkowego łopatki; 2 - staw obojczykowo-barkowy; 3 - więzadło ' barkowo-krucze; 4 - szczyt wyrostka kruczego łopatki; 5 - przyczep m. podłopatkowego; 6 - rowek ścięgna głowy długiej m. dwugłowego ramienia; 7 - guzek większy kości ramiennej; 8 - odcinek środkowy guzka większego i przyczep m. nadgrze- bieniowego; 9 - odcinek dolny guzka większego i m. obłego mniejszego (miejsca konfliktów zaznaczono gwiazdkami) (wg Chanussota i Pierrona, zmodyfik.). Bolesny bark 64 Zginanie przywodzenie ;recanie do wewnątrz Zginanie odwiedzenie Wyprosi skręcanie do wewnątrz odwiedzenie skręcanie do wewnątrz Ryć. 50. Ruchy doprowadzające do konfliktów w stawie ramiennym (wg. Chanussota i Pierrona, zmodyfik.). Ryć. 51. Trzy typy konfliktów w stawie ramiennym: 1 - konflikt przednio-wewnętrzny; 2 - konflikt przednio-górny; 3 - konflikt tylno-górny (wg. Chanussota i Pierrona, zmodyfik.). Ryć. 52. Wykrywanie bólu w tzw. locking position Maitlanda: Badający jedną ręką unieruchamia łopatkę (sposobem ściągania jej ku obwodowi), zaś ręką drugą naciska ramię w pozycję przeprostu. W czasie ruchu dochodzi do zbliżania guzka większego kości ramiennej do wyrostka barkowego łopatki. - nerwy, jak i tętnica podobojczykowa mogą zostać uciśnięte przy krzyżo-waniu się z prawidłowym I żebrem lub żebrem szyjnym; - może dojść do ucisku między wyżej wymienionymi żebrami a obojczy-kiem. Naturalnie, do wystąpienia objawów dojdzie szybciej, gdy I żebro położone jest wysoko lub przerośnięte, względnie gdy ma nietypowy kształt i przebieg, oraz gdy jest przerośnięty guzek mięśni pochyłych na I żebrze. Drażnić włókna sympatyczne czy też naczynio-ruchowe tętnicy podobojczykowej może mięsień pochyły przedni (z powodu odchyleń kształtu lub przyczepów) - oddzielnie lub w połączeniu w żebrem szyjnym. Badanie bolesnego barku 65 Na koniec pamiętać należy, że zaburzenia rozwojowe mogą zmienić przebieg nerwów w stosunku do mięśnia pochyłego oraz żeber prawidło-wych i żeber szyjnych; - splot barkowy może nie tylko wychodzić z segmentu wyższego czy niższego, ale może też mieć odchylenia w zakresie swych składowych; - to samo może dotyczyć naczyń krwionośnych. Prawa tętnica podobojczy-kowa może odchodzić bezpośrednio od tętnicy głównej, tętnica czy żyła podobojczykowa mogą przebiegać z przodu, od tyłu lub przez mięsień pochyły przedni. Tętnica poprzeczna szyi może przebiegać ponad splotem barkowym, przez niego lub poniżej. Z wielu innych czynników do bólów barku należy wymienić jeszcze: - anomalie kośćca klatki piersiowej, zmieniające boczny wymiar górnego otworu klatki piersiowej; - urazy uszkadzające mięsień pochyły przedni i powodujące następcze krwawienia i późne zwłóknienia uciskające nerwy i tętnicę podobojczykowa; - ostre stany zakaźne, wywołujące zapalenie mięśnia pochyłego, oraz zmiany krzywizn strzałkowych kręgosłupa szyjno-piersiowego, umożliwiające występowanie nieprawidłowych sił pociągania za I żebro lub żebro szyjne; - typową dla sylwetki osoby starszej nieprawidłową postawę ciała (postawa zmęczenia). Bóle barku mogą być wyzwalane, przez określone pozycje ciała, utrzymywane przez jakiś czas (z reguły kilka godzin dziennie). Tak więc mogą to być - prace domowe, jak też zajęcia w rodzaju pisania ręcznego, pisania na maszynie, czytania, oglądania telewizji czy też prowadzenia samochodu -w związku z długotrwałym zgięciem czy przeprostem kręgosłupa szyjnego i towarzyszącą statyczną pracą mięśni. Pewne miejsce w patogenezie bólów barku zajmują też choroby serca. Ból wieńcowy częściej promieniuje do barków i ramion niż do innych okolic ciała. Spowodowane jest to tym, że tak ból serca, jak ból barku dociera do mózgu tymi samymi segmentami rdzenia. Bóle umiejscawiają się najczęściej w barku lewym, ale mogą być odczuwane w obu barkach i ramionach czy też w barku prawym. Na kończynie ból zajmuje stronę przyśrodkową ramienia aż po łokieć. Może być też odczuwany w okolicy nadgarstka, a nawet opuszek palców. Jest rzeczą charakterystyczną, że pieczenie i kłucia palców (palec IV i V) ustają z chwilą zakończenia wysiłku fizycznego. Odrębne zagadnienie diagnostyczne stanowi zespół pourazowego bolesnego barku. Tutaj zaznaczyć należy, że dolegliwości mogą pojawić się z pewnym 66 opóźnieniem, z powodu dominowania innego bólu, bądź stopniowego narastania objawów - ewolucja krwiaka, tworzenie się kostniny, usidlenie nerwu, narastający ucisk tkanek miękkich itp. Chory uskarża się na różnie umiejscowiony ból, nasilający się przy ruchach kończyny lub w nocy, przy czym pacjent nie może znaleźć pozycji, w której ból ustępuje. Podstawowe znaczenie w diagnostyce różnicowej pourazowego zespołu bolesnego barku ma znajomość fizjologicznych ruchów w obrębie obręczy kończyny górnej, testowanie mięśni oraz interpretacja wyników badania 12 diagnostycznie ważnych elementów (tabela 3). Należy zaznaczyć, że rutynowe zdjęcia radiologiczne wykonywane w okresie wczesnym niewiele wnoszą. W olbrzymiej większości przypadków zespołu bolesnego barku, badanie radiologiczne jest negatywne lub, nawet może, wprowadzać w błąd