... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.

Zauwa�my, jak otworzenie si� na innych rozwija wra�liwo�� emocjonaln�. Gdy kto� jest samotny, wyobcowany i szuka kogo�, z kim m�g�by porozmawia�, to nawet neutralna kr�tka rozmowa budzi nadzieje, wywo�uje uczucia pozytywne, nape�nia jasnym �wiat�em dzia�ania. Je�li czu�a, ufna relacja zostaje podwa�ona przez poczucie krzywdy, to mo�na j� przywr�ci� zmian� postrzegania drugiej osoby. To najbardziej dost�pna, naj�atwiejsza i zapewne najefektywniejsza droga, aby powr�ci� do mi�o�ci. Bo przecie� mo�na zobaczy� drug� osob� w innym �wietle, na nowo zdefiniowa� jej obraz. Bardzo cz�sto to jedyna zmiana, jakiej jeste�my w stanie dokona� na pocz�tku. A jest to zmiana konieczna, bo nie spos�b zmieni� sposobu my�lenia o danej osobie, je�eli nie zobaczymy jej w innym �wietle. Nie mo�na przekszta�ci� uczu�, skoro wcze�niej chcia�o si� je kontrolowa�. Trzeba wiedzie�, �e o naszych emocjach decyduj� nasze spostrze�enia i oceny; zmieniaj� si� wraz ze sposobem postrzegania lub oceniania innych. Decydujemy, jak b�dziemy postrzegali dan� osob�, jeste�my wi�c odpowiedzialni za swoje uczucia; mo�emy je zmienia�. Kiedy zobaczymy drug� osob� w innym �wietle, mo�liwe stanie si� rozbudzenie pozytywnych uczu�, pog��bienie partnerskich relacji. W rezultacie zdo�amy podj�� decyzj� o ponownym zbli�eniu si� do siebie. Druga osoba jest tyle warta co ja Traktowanie drugiego cz�owieka jako osoby warto�ciowej wymaga od nas szacunku dla siebie samych. Je�li gardzimy sob�, gardzimy innymi. Jeste�my warto�ciowi, poniewa� jeste�my sob�. Podobnie i druga osoba jest warto�ciowa dlatego, �e jest sob�. Nie zwi�ksz� ani nie zmniejsz� niczyjej warto�ci wybitne osi�gni�cia, wzorowe zachowanie czy godna podziwu uroda. Wszyscy s� niesko�czenie warto�ciowi dlatego, �e zostali stworzeni na podobie�stwo Boga. Jest to co�, co posiadamy na w�asno��. Bycie na podobie�stwo Boga daje si� szczeg�lnie wyja�ni� jako pozostawanie z innymi we wsp�lnocie, w jedno�ci. Nasza warto�� wyra�a si� wi�c r�wnie� w tym, �e jeste�my cz�ci� pe�nego warto�ci Boskiego dzie�a stworzenia. Mo�emy udowodni� nasz� warto�� prawdziwie, gdy pozostajemy w prawid�owych relacjach z innymi lud�mi (por. Rdz 1,27-28; Rdz 5,1-2; Ef 4,23-24). Mo�na wyr�ni� cztery sposoby warto�ciowania siebie i innych, kt�re zdominowa�y my�lenie chrze�cija�skie w ci�gu ostatnich 2 000 lat. Pierwszy z nich polega na afirmacji innych i negacji siebie (mi�o�� bli�niego jest cnot�, mi�o�� w�asna - jej przeciwie�stwem). Drugi spos�b to afirmowanie innych i tolerowanie siebie (mi�o�� bli�niego to prawdziwa s�u�ba, mi�o�� w�asna za� jest akceptowana ze wzgl�du na to, aby nie by� dla bli�niego ci�arem). Wedle trzeciego sposobu zar�wno mi�o�� w�asna, jak i mi�o�� bli�niego s� cnotami (nauczy� si� kocha� siebie to podstawa prawdziwej mi�o�ci bli�niego). Czwarty spos�b zak�ada, �e mi�o�� bli�niego i mi�o�� siebie to dwa aspekty tej samej mi�o�ci. Podstaw� ponownego odczuwania mi�o�ci w stosunku do osoby postrzeganej jako winowajca ma by� g��boka �wiadomo��, �e ja, ty, my wszyscy jeste�my niesko�czenie warto�ciowi, niezale�nie od naszych dzia�a�, wygl�du, efektywno�ci czy jakichkolwiek innych kryteri�w. Do�wiadczenie krzywdy nie usprawiedliwia braku szacunku i mi�o�ci do drugiej osoby. Mo�liwe jest skorygowanie i przeorientowanie w�asnych odczu� od braku mi�o�ci ku jej rozkwitowi, niezale�nie od tego, czy kto� nas przyci�ga czy odpycha. Darzenie innych szacunkiem Mi�o�� wyra�a si� szacunkiem. W tym stwierdzeniu zawiera si� tre�� biblijnego s�owa oznaczaj�cego mi�o��: agape. Agape ofiarowywana jest, gdy postrzegamy inn� osob� jako warto�ciow�, traktujemy j� z szacunkiem jako r�wn� nam istot�, uznajemy jej prawo do wyra�ania w�asnej opinii, powa�amy jako istot� odpowiedzialn� za swoje wybory, uczucia, dzia�ania. Mi�o�� agape w ci�gu dw�ch tysi�cy lat istnienia teologii chrze�cija�skiej by�a r�nie pojmowana: jako dobroczynno��, pos�usze�stwo, po�wi�cenie, szacunek. Agape rozumiana jako dobroczynno�� mia�a oznacza� mi�o�� nieprzyjaci�, mi�o�� nie kochanych i nie kochaj�cych. Fakt, �e takie odniesienie pomniejsza�o warto�� obiektu mi�o�ci, przeoczano. Wa�ne by�y cele, wizja po��danej przemiany dawcy mi�o�ci. (Sprzeczno�� polega�a na za�o�eniu, i� kto� nie kochaj�cy nas nie mo�e w og�le zosta� uznany za cz�owieka zdolnego do mi�o�ci.) Agape jako proste pos�usze�stwo mia�a prowadzi� do mi�o�ci z obowi�zku. �Kocham, bo wiem, �e tak trzeba�. Taka mi�o�� bez uczucia przywi�zania powoduje powstawanie opor�w u ofiarodawcy, resentyment�w u odbiorcy niech�tnie akceptowanego; ginie w strumieniu pozytywnych uczu� p�yn�cych ze �wiadomo�ci, �e jest si� dobrym, kochaj�cym. Agape jako samopo�wi�cenie by�a uto�samiana z po�wi�ceniem si� dla innych wedle zasady: �id� pierwszy, twoje szcz�cie b�dzie dla mnie nagrod�; twoje dobro wymaga ode mnie wyrzecze�, ale to nie ma znaczenia�. Takie samopo�wi�cenie rzeczywi�cie jest cz�sto nagrod� sam� w sobie. Ofiarodawca czuje si� uwznio�lony swoim chlubnym post�powaniem, swoj� prawo�ci�. Ma poczucie wy�szo�ci, zajmuj�c we wzajemnych relacjach pozycj� ni�szego, z w�asnej woli neguj�c siebie. Z kolei agape jako synonim szacunku oznacza docenienie w drugim cz�owieku tego, �e zas�uguje, podobnie jak my, na szacunek. Powinni�my respektowa� jego prawa, on za� jest odpowiedzialny za swe czyny wobec nas i Boga. Przebaczenie �dobroczynne� oraz przez pos�usze�stwo oferuje dzia�ania jednokierunkowe, bo wa�niejsze jest bycie w zgodzie z samym sob� ni� dotarcie do drugiego cz�owieka. Ma zatem niewiele wsp�lnego i z osob�, kt�rej si� przebacza, i z samym przebaczeniem. Przebaczenie traktowane jako po�wi�cenie polega na przyj�ciu na siebie b�lu, zaakceptowaniu rany, zd�awieniu w sobie z�o�ci i tym samym uwolnieniu od tego wszystkiego drugiej strony