... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.
Poprzez Wydział Gospodarczy powiązane było z Urzędem D IIWVHA, skąd otrzymywało instrukcje co do zatrudnienia więźniów. Omówiona powyżej struktura Oddziału III dotyczy w zasadzie pól męskich, inaczej było na polu kobiecym. O utworzeniu obozu koncentracyjnego dla 5 tysięcy kobiet zadecydował Himmler podczas swojej wizyty w Lublinie w połowie lipca 1942 r., o czym w dniu 14 lipca zawiadomił telegraficznie Gliicksa Globocnik. Inspektor obozów informując o powyższym w dniu następnym szefa WVHA zapewniał, że nie widzi żadnych trudności włączenia planowanego obozu do KGL Lublin. W związku z tym lubelski Centralny Zarząd Budowlany przygotował odpowiednią dokumentację i przesłał ją do WVHA 29 sierpnia, lokalizując obóz koncentracyjny dla kobiet (Frauenkonzentrationslager - FKL) na polu V. Jego uruchomienie nastąpiło w początkach października, kiedy osadzono tu pierwsze więźniarki Polki z wysiedlonych dzielnic Lublina - Wieniawy i Dziesiątej -oraz Żydówki z gett w Bełżycach i Lublinie. Jednocześnie 6 października 1942 r. ówczesny komendant KGL Lublin, Max Koegel, zaproponował Gliicksowi „założenie nowego kobiecego obozu koncentracyjnego na terenie Zakładów Odzieżowych"17, obliczonego także na 5 tysięcy więźniarek. Chodziło tu o drugi obóz kobiecy, w którym przebywać miały więźniarki Żydówki zatrudnione przy segregacji i wysyłce mienia po pomordowanej ludności żydowskiej. Po wybudowaniu niezbędnych pomieszczeń przeniesiono tu w listopadzie 1942 r. z pola V na Majdanku więźniarki pochodzenia żydowskiego. W tym samym czasie Polki wywieziono lub zwolniono. Z chwilą jednak przybycia na Majdanek w styczniu 1943 r. licznych transportów Polek powstały faktycznie dwa obozy żeńskie pod jednym zarządem podległym bezpośrednio komendantowi. Stan ten utrzymał się do 22 lutego 1943 r. Na skutek powiązania obozu przy Zakładach Odzieżowych z organizującą się spółką Osti uzyskał on samodzielność. Odtąd FKL dotyczył tylko poJa V na Majdanku, a od września 1943 r. do czasu ewakuacji obozu w kwietniu 1944 r. pola I. Kierownictwo nad obozem kobiecym objęła główna nadzorczym (Obemuf-seheriń), posiadająca jednocześnie uprawnienia Schutzhaftlagerfiihrera i Feld-fuhrera. Stanowisko to zajmowała Ełsa Ehrich - butna Niemka znęcająca się nad kobietami. Niejednokrotnie uczestniczyła w przeprowadzanych selekcjach, kierując nie nadające się do pracy więźniarki na śmierć w komorach gazowych. Kancelarią pola zarządzała Rapportfiihrerin Hermine Braunsteiner- APL, Zentralbauleitung..., nr 95. 46 odpowiedzialna za stany dzienne. Zestawieniami komand roboczych zajmowała się Arbeitsdienstfuhrerin Anna Meinel podporządkowana Arbeitseinsatz-fuhrerowi odpowiedzialnemu za ogólną politykę zatrudnienia więźniów w obozie na Majdanku. Do zadań pozostałych dozorczyń należało wykonywanie identycznych funkcji jak Blockfiihrerów na polach męskich. Stosunek ich do więźniarek był różny, w większości jednak nacechowany nienawiścią i pogardą. Do szczególnych sadystek należała Hildegard Lachert, zwana „krwawą Brygidą". Biła bez żadnego powodu, czym popadło, powodując poważne obrażenia. Podobnie znęcała się nad więźniarkami Hermine Braunsteiner. Stan liczbowy dozorczyń w sierpniu 1943 r. wynosił 25 osób18. Oddział IV (Verwaltung) załatwiał wszelkie sprawy związane z zakwaterowaniem, ubraniem oraz zaprowiantowaniem więźniów i SS-manów. Podlegały mu warsztaty, kuchnie, pralnie, ogrodnictwo, gospodarstwo obozowe, krematorium, komory gazowe, do których sprowadzał śmiercionośny cyklon B. Specjalne komórki (Haftlingsgeldverwaltung i Gefangenen-Eigentumverwal-tung) stanowiły zarząd depozytu pieniędzy i mienia zrabowanego więźniom. Stanowisko kierownika Oddziału IV przez długi okres czasu zajmował 55-Hauptsturmfuhrer Heinrich Worster (1941 - maj 1944), a po jego odejściu 55-Hauptsturmfuhrer Michael Guth. Do Oddziału V (Lagerarzt) należał całokształt spraw dotyczących higieny i zdrowotności więźniów. Kierował nim jeden z lekarzy SS, który w sprawach lekarskich i sanitarno-higienicznych był doradcą komendanta. Podlegał mu personel SS - lekarze, przeszkoleni lub przyuczeni sanitariusze {Sanitdts-dienstgrade - SDG) oraz lekarze, pielęgniarze i pielęgniarki -więźniowie sprawujący faktyczną opiekę nad chorymi kolegami19. Oddział VI (Weltanschaułisches Studium) zajmował się organizacją kursów ideologicznych, fachowych, projekcji filmowych, odczytów dla załogi SS obozu. Oddziałowi podlegała biblioteka. Funkcję kierownika szkolenia załogi pełnił SS-Untersturmfuhrer Wilhelm Siegmann będący jednocześnie dowódcą 2 kompanii wartowniczej. 4. SYSTEM STRZEŻENIA Odrębną, samodzielną jednostkę stanowiła załoga wartownicza podległa bezpośrednio komendantowi obozu. Była to największa komórka w ogólnym zarządzie Majdanka, w 1943 r. średnio liczyła 900 osób. W tym też czasie składała się z siedmiu kompanii (w tym dwie z pomocniczych formacji nacjonalistów litewskich). Każda kompania licząca średnio 120 osób podzielona była na ls Z. Murawska, Kobiety w obozie koncentracyjnym na Majdanku. W: „Zeszyty Majdanka", t. IV. s. 93 i n. 19 Patrz ss. 111-113 47 oddziały. Ogólne dowództwo nad całością załogi wartowniczej sprawował dowódca SS-Totenkopfsturmbannfuhrer. Stanowisko to zajmował początkowo SS-Obersturmfuhrer Langleist, a po jego odejściu w 1943 r. SS-Hauptsturm-fiihrer Melzer. Celem warty - j ak wynika z regulaminu wydanego przez komendanta w sierpniu 1943 r. - było „czuwanie nad bezpieczeństwem obozu, ochrona wszystkich obiektów ze znajdującymi się w nich materiałami, sprzętem i samochodami, szczególnie zaś dozorowanie więźniów". Warta w myśl tego regulaminu miała „obowiązek pilnować więźniów przed ewentualnymi ucieczkami, dokonywaniem kradzieży i sabotażu, chronić obóz przed pożarem i podczs nalotu, kontrolować wszystkie pojazdy i osoby przybywające i wychodzące"20. Zabezpieczenie tych zadań, niezależnie od omówionych urządzeń technicznych, powierzono posterunkom stałym i zmiennym - dziennym i nocnym. Najważniejszą część obozu, jaką niewątpliwie były pola więźniarskie, opasano linią posterunków czynnych przez całą dobę. Porą nocną (latem od 22 do 5, zimą od 21 do 6 godz.) na każdej z 18 wież znajdował się wartownik