... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.
? ? . ? . ????> :>"•? Makiawelizm (machiavelism): specyficzna zdolność, powiązana z niskim stopniem em- patii, do manipulowania innymi ludźmi, u której podstaw leży umiejętność odczyty- wania potrzeby partnerów i wykorzystywa- nia tej wiedzy dla własnych celów. Magnetoencefalografia (magneto encephalo- graphy): dziedzina badań zajmująca się po- miarem i analizą pola elektromagnetyczne- go generowanego przez mózg. Manipulacja społeczna (social manipula- tion): planowe i celowe działanie, którego autor wywiera wpływ na inną osobę w taki sposób, aby nie zdawała sobie sprawy z te- go, że podlega jakimkolwiek oddziaływa- niom, bądź nie była świadoma siły lub kon- sekwencji tych oddziaływań. Mapy poznawcze (cognitwe maps): pojęcie wywodzące się z koncepcji Tolmana, które oznacza reprezentacje poznawcze oraz wy- obrażenia danych fragmentów przestrzeni, takich jak miasta, dzielnice czy regiony geo- graficzne. Mechanistyczna koncepcja człowieka (me- chanistic perspective): wedle tej koncepcji człowiek jest istotą reaktywną, odpowiada jedynie na bodźce otoczenia; rozwój ujmo- wany jest jako proces ciągły i polega na do- konywaniu się zmian ilościowych (na gro- madzeniu doświadczenia). Mechanizm iluzji i zaprzeczania (mecha- nizm ofillusion and deniat): specyficzna for- ma zaburzeń pracy umysłu zdominowanego przez myślenie magiczno-życzeniowe; u osoby uzależnionej zniekształcanie infor- macji i ocen dotyczących alkoholu i narkoty- ków oraz ich szkodliwych konsekwencji utrudnia abstynencję. Mechanizm nałogowej regulacji emocji (mechanism of addidwe regulation of emo- tioń): patologiczna forma regulacji proce- sów emocjonalnych; u osoby uzależnionej dominującym motywem jest paniczne dąże- nie do szybkiego uśmierzenia przykrych stanów emocjonalnych za pomocą alkoholu lub narkotyków oraz pokusa zamiany tych stanów na przyjemne doznanie ulgi. Mechanizm rozpraszania i rozdwajania Ja (mechanism ofdispersion and dissociation of selj): forma zaburzeń funkcjonowania Ja osoby uzależnionej, upośledzająca zdolność do kierowania postępowaniem i do podej- mowania decyzji. Obejmuje dezintegrujące procesy rozpraszania granic Ja oraz rozdzie- rania i wydrążania struktury Ja. Mechanizm życzliwego koła (mechanism of benigne circle): termin Eriksona, stanowiący przeciwieństwo błędnego koła; jest to taki typ relacji między osobami, gdzie zachowa- nia jednych pozostają z zachowaniami dru- gich w czytelnym i pozytywnym, korzyst- nym dla obu stron związku. 556 SŁOWNIK WYBRANYCH TERMINÓW Mechanizmy obronne (defense mecha- nisms): psychologiczne narzędzia, za któ- rych pomocą -> ego chroni się przed lę- kiem i impulsami -> id. M. o. operują na poziomie nieświadomym i wykazują tenden- cję do zniekształcania rzeczywistości. Nazy- wane są też obronami ego. Przykłady me- chanizmów obronnych to: —> projekcja, —» regresja, —? wyparcie, zaprzeczanie. Medycyna behawioralna (behavioral medi- anę) : dziedzina interdyscyplinarna zajmują- ca się rozwojem oraz integracją wiedzy i technik z zakresu nauk behawioralnych i biomedycznych, pozwalających na zrozu- mienie zdrowia i choroby, a także zastoso- waniem tej wiedzy i technik w profilaktyce, diagnozie, leczeniu i rehabilitacji. Medycyna psychosomatyczna (psychoso- matic medicine): nurt, który wskazuje na za- sadnicze znaczenie czynników psychospo- łecznych w etiologii chorób somatycznych. Melancholik (melancholie): typ —> tempera- mentu według Hipokratesa-Galena, które- mu w typologii Pawłowa odpowiada słaby typ układu nerwowego. Mentalność (mentality): system przekonań o zasadach, na których opiera się świat spo- łeczny, traktowanych jako prawdy oczywi- ste i podzielanych przez wszystkich, którzy odczuwają przynależność do danej kultury. Metapamięć (metamemory): wiedza na te- mat własnej -» pamięci; pełni głównie fun- kcje kontrolne i sterujące. Metapoznanie (metacognition): wiedza o własnych procesach poznawczych, dzięki której człowiek może sprawować kontrolę nad kierunkiem i wynikiem końcowym tych procesów. Międzysytuacyjna spójność zachowania (cross-situational consistency of behavior): tendencja do przejawiania takiego samego zachowania w różnych, bliskich znaczenio- wo sytuacjach. Mimika (mime): reakcje ruchowe twarzy, bę- dące wyrazem przeżyć doświadczanych w danym momencie przez człowieka. Za- miennie używa się także określenia: wyraz twarzy. Minimaksu reguła (minimax rule): reguła nakazująca wybór działania, którego najgor- szy skutek jest dla wybierającego lepszy niż najgorsze skutki innych działań