... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.

Różnica między obu skrzydłami venstre zaznaczyła się też w ustosunkowaniu się do 226 obchodzonej w 1883 r. stuletniej rocznicy urodzin Grundtviga. Podczas gdy znaczna część pism lewicowych poświęciła ciepłe wspomnienia zmarłemu wieszczowi, Edvard Brandes w ogłoszonym później artykule odmawiał Grundtvigowi miana wielkiego poety, uznał też poglądy religijne głoszone przez niego jako powierzchowne, mało interesujące. Istotnie, z czasem doszło do pogłębienia rozłamu i powstania dwu ugrupowań venstre. Grupa umiarkowanych, na czele której stał Berg nazwała się Danske Venstre, podczas gdy grupa radykalna prowadzona przez Horupa przyjęła nazwę — Folketingets Venstre. To ugrupowanie przystąpiło też na jesieni 1884 r. do wydawania nowego dziennika „Politiken", w którym ton nadawali Horup i Brandes. Pismo to, jak wiadomo, wychodzi do dnia dzisiejszego i wkrótce będzie obchodziło stulecie swego istnienia. Pozyskało sobie rychło zdolnych współpracowników, wśród których znaleźli się ekonomista Marcus Rubin i historyk Kristian Erslev, jeden z organizatorów nowoczesnego studium historycznego. Z czasem jednak okazało się, że nadzieje jakie wiązał rząd z rozbiciem ruchu ludowego, były złudne. W sprawach budżetu i innych proponowanych przez rząd oba odłamy venstre zmierzały zgodnie do walki z rządem. Ponieważ zaś ten uporczywie domagał się uchwalenia budżetu, skierowano do króla pismo, w którym ostrzegano go, że nadchodzi nowy rozdział walki politycznej, rozdział, który może się okazać bardziej niebezpieczny od poprzednich. Podkreślano też z naciskiem, że lud nie zgodzi się na zmianę chociażby jednego paragrafu ustawy zasadniczej. Mimo to król nie odwołał rządu i gdy budżet do 1 kwietnia 1885 r. nie został uchwalony, zgodził się na rozwiązanie rigsdagu i wydanie budżetu w postaci ustawy prowizorycznej, bez uwzględnienia uwag folketingu. Ponieważ nastroje w społeczeństwie były w danej chwili dość naprężone, rząd wydał parę rozporządzeń mających utrudnić antyrządowe wystąpienia. Zakazano posiadania broni bez zezwolenia policji, nauczycielom przynależności do opozycyjnie nastrojonych odłamów związków strzeleckich, wreszcie wykorzystując zajście na wiecu zorganizowanym przez Berga, skazano go na 6 miesięcy więzienia. 227 Mimo groźnych zapowiedzi lewicy, nie doszło do gwałtownych wystąpień przeciw rządowi. Trzeba przyznać, że przywódcy opozycji starali się uspokajać wieś, sądzę jednak, że jednym z powodów spokoju zawsze był fakt zajęcia się zwolenników lewicy w znacznym stopniu sprawami gospodarczymi oraz braku hasła dostatecznie mobilizującego masy. Jedynym wypadkiem sygnalizującym wzburzenie społeczeństwa, wypadkiem wyjątkowym, był dokonany 21 października 1885 r. zamach na Estrupa, zresztą nieudany. Sprawca został skazany na 14 lat więzienia, zmarł jednak wcześniej śmiercią samobójczą. Tym samym zaczął się okres, który niektórzy historycy gotowi są określać jako okres dyktatury Estrupa. Ten bowiem po nieudanej próbie zmiany ustawy zasadniczej, bez względu na to, że w wyborach 1887 r. opozycja zapewniła sobie większość w folketingu, nie mogąc się z nią porozumieć, rządził w następnych latach 1887 - 1890 wykorzystując nadal prowizorium budżetowe. Hasło Berga: „nie paktuj z bezprawiem" (gaa aldrig paa akkord med uretten), stało się gasłem większości lewicy przy próbach jakiegokolwiek porozumienia z rządem. 5. PRZEMIANY NA WSI DUŃSKIEJ Wspomnieliśmy wyżej, że jedną z przyczyn stosunkowo spokojnego reagowania wsi na samowolne rządy gabinetu Estrupa był fakt zaabsorbowania chłopów duńskich poważnymi sprawami gospodarczymi, jakie wówczas przyszło rozwiązywać wsi duńskiej. Musiała ona bowiem wówczas uporać się z trudnościami związanymi z sytuacją gospodarczą w Europie. Trudności te powstały w związku z podjęciem przez Stany Zjednoczone wielkiej produkcji zbożowej i eksportem tego artykułu do Europy. Import wielkich ilości zboża spowodował spadek cen trwający nieprzerwanie od 1870 do 1890 r. Ceny uzyskiwane za zboże w tym okresie spadły niemal o połowę. Odczuła to szczególnie Dania, w której dzięki ulepszeniu sposobu uprawy roli, uprawy licznych nieużytków, zwłaszcza tak zwanych wrzosowisk doszło do zwiększenia produkcji zbożowej z 28 mln ha w 1880 r. do 34 mln ha pod koniec XIX w