... masz przeżywać życie, a nie je opisywać.

Dziecko sły- szy doskonale, ale często myli dźwięki i kombinacje dźwięków w słowach ta- kich jak but, bat, pot, pet. Te dzieci mają wiele problemów, szczególnie jeśli stosuje się wobec nich metodę fonetyczną do nauki czytania. Dziecko, które na przykład nie wychwytuje różnicy brzmienia takich symboli wzrokowych jak "b" i "d", będzie miało problemy podczas czytania słów zawierających te litery. Chcąc rozwijać rozróżnianie słuchowe, trzeba pamiętać o kilku ogól- nych zasadach: * Zaczynaj od dźwięków, które są zupełnie różne, np. "k", "s". * Zaczynaj od znanych dziecku dźwięków. * Przechodź stopniowo od rozpoznawania dużych różnic dźwiękowych do mniejszych, np. najpierw dzwonek telefonu i pukanie do drzwi, a potem bardziej subtelne różnicowanie, np. dzwonek telefonu i dzwonek do drzwi. ZABIEGI TERAPEUTYCZNE 1. Naśladowanie dźwięków. Poproś dziecko, by naśladowało szczekanie psa, różnicując dźwięki, np. szczekanie psa wesołego lub psa przestraszonego. 2. Pokaż dziecku obrazek ze znanymi mu zwierzętami lub przedmiotami, np. kot, pies, dzwonek, samochód i poproś je, aby wydało dźwięk charakte- rystyczny dla każdego z nich. 3. Zabawy z dźwiękiem. Wydaj dźwięk i poproś dziecko, by zgadło, skąd pochodzi. 4. Zagraj długie lub krótkie dźwięki na fortepianie lub flecie. Dziecko po- winno odróżnić długie dźwięki od krótkich i podnieść rękę, gdy rozpozna długi dźwięk. 5. Nagraj dźwięki wydawane przez określone znane dziecku przedmioty, np. odkurzacz, dzwonek szkolny, gwizdek lokomotywy. Zadaniem dziecka będzie zidentyfikowanie dźwięków. 6. Stań z tyłu za dzieckiem i klaśnij cztery, siedem lub dziesięć razy. Za każdym razem dziecko ma powiedzieć, ile razy klasnąłeś w dłonie. Można do tego celu używać fletu, młotka, ksylofonu lub kołatki do drzwi. 7. Włóż parami do jednakowych nieprzezroczystych plastykowych pojem- ników: (a) skrawki papieru; (b) piasek; (c) suszone ziarna kukurydzy; (d) ro- dzynki lub winogrona. Ustaw pojemniki w przypadkowy sposób. Poleć dziecku, aby ustawiło obok siebie pojemniki z taką samą zawartością, rozpo- znając je na podstawie potrząsania. 8. Przeczytaj dziecku 2-3 razy krótkie wierszyki. Dziecko powinno wska- zać rymujące się słowa. 9. Napisz na tablicy kilka słów jednosylabowych. Przeczytaj je dziecku na głos, np. bat, but, pan, kret. Poproś dziecko, aby wskazało samogłoski najczęściej występujące w tych słowach. 10. Nagraj na taśmę kilka jednosylabowych wyrazów. Odtwarzaj w wol- nym tempie, najpierw jedno słowo, a następnie dwa, trzy, cztery i pięć słów itd. Za każdym razem dziecko ma rozpoznać: (a) początek; (b) środek; (c) ko- niec dźwięku oraz zapisać je. Pamięć słuchowa Uczniowie, u których występują trudności z pamięcią słuchową, mają kło- poty z zapamiętaniem tego, co usłyszeli. Najczęściej występującym proble- mem z pamięcią słuchową jest słuchowa pamięć sekwencyjna, czyli inaczej mówiąc, brak umiejętności zapamiętania prawidłowej kolejności określonych sylab, które dziecko usłyszało. Dziecko takie ma także małą pojemność pa- mięci, tzn. ma trudności w zapamiętaniu tego, co usłyszało, a zwłaszcza se- kwencji słów w zdaniu. Czasem dziecko pamięta słowa przez chwilę, jeden dzień lub nawet przez tydzień, ale nie pamięta kolejności zdarzeń, o których słyszy wystarczająco długo, aby się ich nauczyć. ZABIEGI TERAPEUTYCZNE 1. Powtórz przeczytane wcześniej polecenia, na które dzieci próbowały już odpowiedzieć. 2. Namów dzieckodo robienia notatek podczas uczenia się materiału na pamięć, by wzrokowe i kinestetyczne sprzężenie zwrotne wzmocniły proces zapamiętywania. 3. Poproś dziecko, by słuchało wypowiadanych sekwencji z zamkniętymi oczami. Przekonasz się w ten sposób, czy bodźce wzrokowe nie zakłócają sły- szenia. 4. Ćwicz z dzieckiem kolejne polecenia składające się z kilku etapów. 5. Ćwicz z dzieckiem przypominanie ważnych sekwencji liczb, takich jak numery telefonów, adresy. 6. Skłaniaj dziecko, by uczyło się na pamięć piosenek, opowieści, wierszy- ków. 7. Jeśli to możliwe, dziecko powinno otrzymywać polecenia również na pi- śmie. 8. Przeczytaj powoli kilkanaście słów. Dziecko musi zapisać każde słowo kiedy tylko je usłyszy. 9. Dyktowanie znajomego tekstu jest jedną z najlepszych metod. Dziecko najpierw uczy się tekstu napisanego, następnie słucha go, a później samo go pisze. 10. W celu rozwinięcia sekwencyjnej pamięci słuchowej stosuj jak najwię- cej pomocy wzrokowych. 11. Połóż przed dzieckiem 5-6 przedmiotów i wydaj mu kilka poleceń, np. połóż zielony klocek na kolanach Joasi, połóż żółty kwiatek pod krzesłem Ja- sia i włóż pomarańczową piłkę pod krzesło Józia. Listę można wydłużyć w miarę jak dziecku poprawia się pamięć słuchowa. 12. Poproś dziecko, aby obejrzało program telewizyjny i zapamiętało pew- ne szczegóły, np